مروری آسیب شناسانه بر خط مشی گذاری های مسکن قابل استطاعت از برنامه عمرانی اول تا برنامه ششم توسعه

مقرون به صرفه بودن مسکن و چالش های مسکن مقرون به صرفه ممکن است بودجه یک خانواده را تحت تاثیر قرار دهد و هزینه های کمتری را برای غذا، خدمات، رفت و آمد به محل کار، هزینه های بهداشت و مراقبت از کودکان و کاهش پس انداز در مواقع اضطراری، بازنشستگی و سایر فرصت ها، مانند تحصیل در مقاطع بالاتر یا راه اندازی یک کسب و کار کوچک، باقی بگذارد. این چالش ها ممکن است منجر به کاهش فرصت ها و کاهش کلی کیفیت زندگی شود؛ به همین دلیل است که باید به معضلات و مشکلات مربوط به بهبود شرایط کمی و کیفی مسکن اجتماعی توجه شود تا بتوان برنامه ریزی و تصمیم گیری در این قسمت را تسهیل کرد. برنامه ریزی هایی که یک دولت برای خانه دار شدن افراد جامعه در نظر می گیرد، نشان دهنده نگرش ها، باورها و آرمان های سیاست آنهاست. همچنین نشان می دهد دولت واقعا تا چه اندازه به بهتر شدن کیفیت زندگی افراد کم بضاعت جامعه اهمیت می دهد. برای خانه دار شدن افراد کم بضاعت شهری، برنامه ریزی های زیادی انجام شده و یکی از با اهمیت ترین برنامه ها، بهره گیری از مسکن اقتصادی یا کم هزینه بوده است. با توجه به مطالبی که ذکر شد، هدف تحقیق حاضر بررسی تداوم راه و روشها و سیاستگذاری های کم تاثیر در زمینه تامین مسکن در تدابیر تامین مسکن از پیش از انقلاب اسلامی تا بعد از آن، با کمک تئوری تحلیل سیاست انتقادی به روش تاریخی – تحلیلی است. اطلاعاتی که برای این بررسی به آن نیاز بود با شیوه اسنادی، از برنامه ها و سندهای مربوطه در مدت زمان برنامه عمرانی اول پیش از انقلاب تا آخر برنامه ششم توسعه پس از انقلاب به دست آمده است. نتایج این بررسی نشان داد که در هر دوره، حوزه های تاریخی و ایدئولوژیکی دولت ها، باعث به وجود آمدن راه و روش ها و سیاست های مختلف در رابطه با حل مشکل مسکن شده اند. در این بین، اقتصاد سیاسی نفت و نیز سیاست گذاری های پوپولیستی به عنوان دو عنصر اساسی که با یکدیگر نیز تعامل دارند، روی طراحی غیر مفید برنامه های مربوط به تامین مسکن اثر گذار بود هاند و اینکه تامین مسکن اجتماعی برای اقشار کم در آمد جامعه به هد ف خود نرسیده را تصدیق کرده اند.

کلیدواژه ها:

مسکن قابل استطاعت ، برنامه ریزی رفاهی ، خط مشی گذاری های تامین مسکن قابل استطاعت ، برنامه های عمرانی و توسعه