نقش سواحل مکران در تصمیمات استراتژیکی و ژئواستراژیکی حکمرانی و امنیت کشور

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 262

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

MAKRANC04_101

تاریخ نمایه سازی: 24 اردیبهشت 1402

چکیده مقاله:

با توسعه قدرت منطقه ای ایران و به دنبال آن ضرورت حضور نیروهای نظامی ایران در آبهای بین المللی و به دنبال آن توسعه ناوگان نظامی ایران، ضرورت حضور در آبهای خارج نزدیک ایران بیش ازپیش احساس می شود. به بیان دیگر برای نمایش قدرت نیروی دریایی ایران پیش از حضور در آب های بین المللی مانند دریای سرخ و مدیترانه، حضور موثر در دریای عمان و اقیانوس هند اهمیتی بنیادین دارد و بدیهی است یک بازیگر موثر منطقه ای بیش از سایر مناطق باید بتواند قدرت برتر و نظارت موثر خود را در خارج نزدیک خود اعمال کند. حضور ناوگان نظامی ایران در دریای عمان فرصت نظارت و قدرتنمایی ایران در دریای عمان، اقیانوس هند، دریای عرب و ورودی بابالمندب را فراهم می کند اما استقرار و تمرکز بنادر پایه نظامی ایران در خلیج فارس، علاوه بر غفلت از یک منطقه استراتژیک مانند سواحل اقیانوسی کشور در دریای عمان، هزینه های اقتصادی فراوانی را نیز در پی دارد. همچنین سبب اتلاف انرژی و زمان زیادی خواهد شد چرا که ناوگان نظامی ایران برای حضور در اقیانوس هند باید مسیر تنگه هرمز را پشت سر بگذارد. از سوی دیگر ازمنظر پدافند غیرعامل تفرق و پراکندگی نیروها علاوه بر دفع و رفع تهدیدات مناطق مختلف، امکان دفاع از مناطق مختلف و حفظ بنیه و تجهیزات نظامی را افزایش می دهد. به همین سبب در سالیان اخیر ارتش جمهوری اسلامی ایران به توسعه ناوگان دریایی خود در شرق تنگه هرمز همت گماشته و علاوه بر توسعه بنادر و اسکله های نظامی در توسعه منطقه مکران نیز مسئولیت و نقش قابل توجهی دارد. نکته دیگری که از نظرگاهی ملی اهمیت توسعه مکران را بیش ازپیش آشکار می سازد، استفاده از ظرفیت ها و توانمندی کشور برای توسعه ملی است. باتوجه به ساحلی شدن اقتصاد جهانی در دهه های اخیر و نیاز کشور به توسعه بنادر و تاسیسات ساحلی و همچنین امکان احداث صنایع مختلف ازجمله پتروشیمی، خودروسازی، فولادسازی و آلومینیوم سازی در نزدیکی سواحل مکران منطقه ای بکر برای سرمایه گذاری و ایجاد اشتغال است. این درحالی است که جاذبه های گردشگری این منطقه نیز در صورت تحقق برخی سرمایه گذاری های پیش ران می تواند به رونق منطقه کمک کند. هم اکنون در زمینه پتروشیمی فعالیت ها درخور توجهی صورت گرفته و در برنامه راهبردی توسعه پتروشیمی، چابهار سومین قطب این صنعت تبدیل خواهد شد

نویسندگان

مهدی مظفری زاده

دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد