تقویت مهارت های سواد خواندن دانش آموزان پایه اول با استفاده از تکالیف درسی خلاق

خواندن یک مهارت دریافت زبانی است که با شکل نوشتاری زبان در ارتباط است. یکی از بزرگ ترین مشکلات تحصیلی کودکان ناتوان در یادگیری، ضعف آن ها در خواندن است، «خواندن» یک مهارت حیاتی در جامعه و پایه یادگیری - هم در محیط مدرسه و هم در خارج آن- است. پژوهش حاضر یکی از تجارب ارزنده ی این جانب در حل مشکل «خواندن» دانش آموزان پایه ی اول دبستان قدس منطقه دو اراک بوده است. بررسی و مطالعات من در زمینه ی نارسایی در خواندن دانش آموزان کلاسم نشان داد که آنان با مشکلاتی چون عدم تلفظ صحیح کلمات، ناتوانی در درک و فهم مطالب هنگام خواندن، کم بودن تمرکز حواس، بریده خوانی، مکث زیاد هنگام خواندن و نداشتن انگیزه و علاقه به خواندن مواجه هستند. میانگین نمرات روان خوانی دانش آموزان در پیش آزمون ۹ /۱۱ بود و میانگین نمرات درک مطلب دانش آموزان در پیش آزمون کلوز۴/۱۳ بود. برای از بین بردن این مشکل از تکالیف متنوع و خلاقی استفاده نمودم که به شکل گروهی یا انفرادی انجام می شد تا این که موجبات پیشرفت تدریجی آن ها در خواندن فراهم شد. نمونه هایی از این تکالیف درسی خلاق عبارت اند از: تلفیق سواد خواندن با دروس دیگر، ساختن متن، مسابقه کتاب خوانی، مشاعره، استفاده از روش کلوز و روش های متنوع و خلاق دیگر در املا نویسی، استفاده از کتاب های غیر درسی، قصه گویی و خواندن شعر و سرود، استفاده از روزنامه ها و مجلات رشد کودکان، استفاده از نرم افزار های رایانه ای، استفاده از دفتر روان خوانی، ادامه دادن داستان های ناتمام و.... در کلاس فضایی ایجاد شده بود که دانش آموزان علاوه بر داشتن نشاط و شادابی به مطالعه کتاب های درسی و غیر درسی متناسب با سنشان، از خود تمایل نشان داده و با افزایش گنجینه ی لغات، معنی و مفهوم مطالب کتاب های مذکور را درک کرده و در املا نویسی و روان خوانی هم توانایی خیلی خوبی کسب نمودند. پس از اجرای راه حل ها (انجام تکالیف)، میانگین نمرات روان خوانی دانش آموزان در پس آزمون به ۵۵/۱۸، و میانگین نمرات درک مطلب دانش آموزان در پس آزمون کلوز به ۶/۱۹ ارتقاء یافت. به دلیل زیاد بودن تعداد دانش آموزان، به روش نمونه گیری آماری، برای اجرای آزمون ها ده نفر از دانش آموزان به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار های گرد آوری اطلاعات در این پژوهش شامل: مصاحبه، مشاهده، مطالعه ی اسناد و مدارک و منابع، آزمون روان خوانی و آزمون درک مطلب کلوز و استفاده از تجربیات دوستان و همکاران با تجربه ی آموزشی بوده است. نیز مدیر و معاونین دبستان در ارزش یابی که از دانش آموزان به عمل آوردند رشد مهارت های سواد خواندن آنان را خیلی خوب تشخیص دادند. در پایان بر نقش استفاده از تکالیف درسی خلاق در تقویت مهارت های سواد خواندن تاکید می شود. روش تحقیق این مقاله، روش توصیفی تحلیلی با فن کتابخانه ای است.

کلیدواژه ها:

سواد خواندن ، مهارتهای سواد خواندن ، تکالیف ، تکالیف درسی خلاق ، دانش آموز.