بررسی نقش فشرده سازی شهری، به عنوان الگوی مناسب در توسعه پایداری شهری(مطالعه موردی: شهر ارومیه)

با ورود عرصه مدرنیزاسیون، تجددگرایی، تکنولوژی و فن آوری به کشور، شهرها بدون التفات به توانایی های محیطی و با تکیه بر درآمدهای نفتی، رشد و گسترش پیدا کردند، که این امر منجر به ازدیاد فشار بر منابع محیطی گرداگرد شهرها و باعث مضمحل و متلاشی شدن ساختار و شکل شهرها شده است. یکی از خصایص برجسته و حائز اهمیت فرآیند شهرنشینی در ایران، سرعت بالای گسترش فیزیکی شهرها به ویژه طی چند دهه ی اخیر در راستای گسترش افقی است که با آثار متعدد از جمله اتلاف منابع محیطی و ارضی شهرها همراه بوده است. مسئله اصلی این است که چگونه میتوان در چارچوب رهیافتهای تجربه شده دنیا با نگاهی چند بعدی و با نگرشی راهبردی، به سمت پایداری شهری گام برداشت. ظهور شهر فشرده در عصر حاضر، واکنشی به مشکلات و تنگناهای زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و ... تشدید یافته و راه حلهایی برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار شهری هستند. بنابراین پرداختن به مفهوم شهر فشرده در جهت رسیدن به شهر پایدار ضروری به نظر میرسد. شهر ارومیه از جمله شهرهایی میباشد که در سالهای اخیر با سرعتی شتابان گسترش یافته است. این شهر متاثر از خاستگاه طبیعی و تاریخی خود همواره از موقعیت ویژه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ایدئولوژیکی برخوردار بوده است و این موقعیت باعث شکل گیری مشکلات عمده ای در زمینه ی توسعه پایدار شهری گردیده است. به نظر میرسد ریشه بسیاری از این مشکلات در گستردگی افقی بیش از حد شهر و رشد کالبدی آن خلاصه میشود که متناسب با نیازهای جمعیتی شهر نبوده است. هدف از این پژوهش پرداختن به مفهوم شهر فشرده، همچنین معایب و مزایای آن در ارتباط با پایداری شهری است، لذا در این مقاله درنظر داریم با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، ابتدا با شناسایی مسائل عمده و راهبردی موجود که مانع نیل به توسعه پایداری شهر در ارومیه است، به ارائه الگوی فشرده سازی شهری در این شهر پرداخته و اهمیت و تاثیر آن را مورد بررسی قرار دهیم.

کلیدواژه ها:

شهرنشینی ، شهر فشرده ، توسعه پایدار شهری ، شهر پایدار ، شهر ارومیه