ملاحظاتی درباره سیر حفاظت و مرمت در مساجد جامع تاریخی خراسان

مساجد یکی از مهمترین مظاهر معماری سنتی ایران است و خراسان رضوی به عنوان بستری برای احداث این مساجد در ادوار گوناگون دوره اسلامی، دارای جایگاه ویژه ای است. این مساجد باتوجه به عمر طولانی خود بارها مورد مرمت قرار گرفته است که این اقدامات معماری ۵ بنا را دستخوش تغییرات قرار داده است. این پژوهش با هدف بررسی سیر حفاظت و مرمت در مساجد جامع تاریخی خراسان رضوی شکل گرفته است. در راستای دستیابی به این هدف، پرسش اصلی این تحقیق به ماهیت مداخله های انجام شده در مساجد جامع تاریخی خراسان رضوی و تاثیر آن بر معماری این مساجد اختصاص دارد. روش یافته اندوزی بر اساس پژوهش کتابخانه ای و با استناد به منابع مکتوب انجام شده است که روشی توصیفی - تحلیلی دارد. نتایج مطالعات حاکی از آن است که در تمام مساجد، عمده مداخلات که در کلیه عناصر فضایی انجام شده است در سطح تزیینات بوده و اغلب از مصالح ناهمسان در مداخلات استفاده شده و همچنین افزودن عناصر کالبدی جدید نسبت به حذف عناصر قدیمی برتری داشته و نیز در تمامی مساجد بخشی از فضاهای مرمت شده، تغییرکاربری داشته است و در نهایت اقدامات حفاظتی و مرمتی تاثیری بر الگوی اصلی بنا نداشته است.

کلیدواژه ها:

حفاظت و مرمت ، الگوی معماری ، خراسان رضوی ، مساجد جامع تاریخی