تحلیل زبانی قصاید سبک خراسانی بر اساس نظریه رومن یاکوبسن (مطالعه موردی: اشعار فرخی سیستانی)

امروزه کارایی یافته های زبان شناسی در مطالعات ادبی به ویژه در مباحث سبک شناسی بر کسی پوشیده نیست. زبان شناسی درصدد است تا مطالعات ادبی را علمی کند و برای بسیاری از پژوهش های ادبی، معیاری علمی و عینی از منظر زبانی بیابد به گونه ای که آن را قاعده مند سازد و از طریق بررسی و بازنمود این روابط، تحلیل منطقی عرضه کند. ارتباط کلامی از مهمترین موضوعات علم زبان شناسی به شمار می رود که به طور گسترده مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته و نظریات ارزشمندی در مورد آن ارائه شده است. در این میان نقش های ارتباطی، نظریه رومن یاکوبسن ( ۱۹۶۰ )، از جمله الگوهایی است که در مباحث زبان شناسی ادبیات بسیار مورد استناد قرار گرفته است. در پژوهش حاضر که به شیوه توصیفی تحلیلی بر مبنای مطالعات - کتابخانه ای و روش سندکاوی صورت گرفته است، به بررسی الگوهای زبان شناسی ارتباطی از منظر یاکوبسن در شعر مدحی فرخی سیستانی به عنوان یکی از شاعران قصیده پرداز در سبک خراسانی خواهیم پرداخت. از آنجا که حجم وسیعی از دیوان فرخی سیستانی و نیز شعر سبک خراسانی به مدح اختصاص داده شده است تلاش خواهیم نمود تا تا نشان دهیم که کدام یک از نقش های ارتباطی در محدوده مورد بررسی پررنگتر است. نتایج پژوهش نشان می دهد که در اشعار فرخی سیستانی بالاترین میزان الگوی ارتباطی به نقش ادبی اختصاص دارد و پس از آن نقش های ترغیبی، همدلی، عاطفی، ارجاعی و فرازبانی به ترتیب در جایگاه های بعدی قرار دارند.