حریم خصوصی، ابعاد و مبنای فقهی و حقوقی آن

در قانون اساسی تعریفی مشخص از حریم خصوصی به دست داده نشده است، اما در پارهای از اصول قانون اساسی مواردی است کهمیتواند به حریم خصوصی افراد ارتباط داشته باشد . اهمیت حریم خصوصی و مبنای آن در زمره کانونیترین موضوعات حقوقبشری قرار دارد. امروزه حریم خصوصی به عنوان یک اصل بنیادین و اخلاقی، از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است. در اسنادبین المللی از جمله اعلامیه جهانی حقوق بشر، اعلامیه حقوق بشر اسلامی (قاهره) و میثاق حقوق مدنی و سیاسی، این اصلبه عنوان یک حق، مورد پذیرش و شناسایی قرار گرفته است. حق برخورداری از خلوت و توانایی برای ایجاد مانع در برابر دسترسیناخواسته دیگران، حق برخورداری از کرامت و شخصیت انسانی از جمله تعاریفی هستند که در این زمینه ارائه شده است. قدرمشترک همه تعابیر مذکور، پذیرش حقبودن چنین امری است که دربرگیرنده حریم مکانی، حریم روحی روانی، حریم ارتباطی،حریم آبرویی و حریم روابط حاکمیتی است. این سخن، بدان معناست که هر فردی از افراد جامعه، دارای یک قلمرو خاص و غیرقابل نفوذ است که هیچ شخصی، حتی دولت، بدون وجود دلیل قوی، حق ورود به آن را ندارد. همچنین حمایت قانونگذار ازسرمایه های معنوی و حفظ حقوق غیرمالی شهروندی همچون حق حمایت، آزادی توام با مسئولیت، امنیت، تعرض ناپذیری مکالماتو مکاتبات، آزادی اندیشه و بیان، مصونیت جان، مال، حیثیت، اعتبار و شخصیت افراد از تعرض ناروا، نامشروع و غیرقانونی در قانوناساسی از جمله در اصول ۲۱ ، ۲۲ ، ۲۳ ، ۲۵ ، ۲۸ ، ۳۸ و ۳۹ و نیز دیگر قوانین عادی منبعث از مبانی و قواعد فقهی و اصول کلیحقوقی، حکایت از اهمیت پاسداشت حرمت و کرامت انسانی و احترام به آزادیهای مشروع افراد جامعه دارد. در این نوشتار بهبررسی حریم خصوصی، مولفه های آن و جایگاه آن در فقه و حقوق موضوعه می پردازیم.

کلیدواژه ها:

فقه و حقوق موضوعه ، حریم خصوصی ، جایگاه