تاثیر شرایط اقلیمی بر تولید علوفه مراتع در منطقه استپی اخترآباد ساوه

تاثیر شرایط اقلیمی بر تولید علوفه مرتع برای چهار گونه غالب مورد تعلیف دام (Artemisia sieberi, Salsola rigida, Noaea mucronata, Stipa barbata) در طی یک دوره ۸ ساله(سال۱۳۷۷ تا سال۱۳۸۴) در منطقه استپی استان مرکزی( مرتع نعمتی, اخترآباد شهرستان ساوه) مورد بررسی قرار گرفت. شاخصهای مهم اقلیمی که در این بررسی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند، عبارتند از: بارندگی سالانه، بارندگی فصل رویش، بارندگی فصل رویش به علاوه پیشین[۱]، درجه حرارت، ساعات تابش خورشیدی و سرعت باد. از بین شاخصهای مهم اقلیمی، بارندگی فصل رویش به علاوه پیشین به عنوان موثرترین شاخص روی تولید علوفه اثرگذار بوده و همبستگی مثبت و معنی داری را با تولیدعلوفه نشان داد.تولید کل همبستگی مثبت و معنی داری با بارندگی فصل رویش به علاوه بارندگی پیشین داشت. تولید گونه های Artemisia sieberi, Salsola rigida  نیز واکنشی مشابه با بارندگی فصل رویش به علاوه بارندگی فصل پیشین داشت. ازآنجایی که در بیشتر مراتع خشک و نیمه خشک تبخیر و تعرق به مراتب بیشتر از میزان بارندگی است، رژیم آب وخاک در خاکهای مرتعی این گونه مناطق به گونه ای است که برای رشد گیاهان در فصل رویش، آب قابل دسترس به صورت رطوبت ذخیره شده وجود دارد. بنابراین رطوبت ناشی از بارندگی پیشین و ابتدای فصل رشد به صورت رطوبت ذخیره شده در خاک باقی مانده و گیاهان دائمی ( بوته ایها) به علت داشتن ریشه های عمیق از رطوبت ذخیره شده و بارندگی فصل رویش استفاده می نمایند.بنابراین از این رطوبت ذخیره شده که مورد استفاده گیاه قرارمی گیرد می توان به عنوان شاخصی از کمیت بارندگی نام برد. نتایج این تحقیق نشان داد که شاخص بارندگی فصل رویش به علاوه پیشین بعنوان یک متغیر در تولید، نقش اصلی را ایفاء نموده و رابطه خطی بین بارش فصل رویش به علاوه پیشین با تولید وجود دارد. اما  افزایش تعداد روزهای آفتابی با تولید کل وتولید دوگونهArtemisia sieberi, Salsola rigida  همبستگی معنی دار و منفی نشان داد. ۱- بارندگی فصل رویش به علاوه پیشین عبارتست از: جمع بارندگی یک فصل رویش(اسفند، فروردین، اردیبهشت و خرداد) و یک سال گذشه

کلیدواژه ها:

تولید علوفه ، منطقه استپی ، بارندگی ، آب و هوا ، مرتع نعمتی