اثرده ساله تنک کردن بر رشد و سرسبزی تاغکاریهای سبزوار۱

برای واسنجی الگوی آماری تعیین انبوهی بهینه تاغکاریها بر پایه اثرات توام بافت خاک، بارش متوسط سالانه، سن و رویش قابل انتظار در منطقه سبزوار، و استفاده از نتایج بدست آمده برای بهینه سازی انبوهی تاغکاریهای این منطقه، ابتدا اندازه رشد و سرسبزی قابل انتظار برای تک درختان واقع در شرایط متعارف تاغکاریهای هفت ساله منطقه کال­یاغمورت سبزوار تعیین شد. با قرار دادن این مقدار و دیگر مقادیر پیش گفته در الگوی آماری یادشده، انبوهی بهینه به اندازه ۳۰۹ پایه در هکتار برآورد و به عنوان تیمار شماره ۳ (۳T ) منظور شد. دیگر تیمارها برای واسنجی انبوهی برآورد شده مذکور، شامل۲۴۷=۱T، ۲۷۸=۲T، ۳۴۰=۴T، ۳۷۱=۵T و انبوهی اولیه یا شاهد، ۵۰۰=۶T پایه در هکتار، از طریق تنک کردن درختان مازاد، در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در اواخر زمستان ۱۳۷۲ اجرا شد. ارتفاع و قطر تاج درختان در زمان اجرای طرح و در پایان هر یک از ده فصل رویش بعدی اندازه­گیری شد. تجزیه و تحلیل نتایج ده ساله نشان داد که اگرچه اثر تیمارها بر مولفه­های رشد معنی­دار است، ولی ترتیب موفقیت تیمارها تناسبی با شماره آنها(درجه انبوهی) ندارد. از جمله تیمارهای شماره ۲ و ۵ با بیشترین رشد در گروه a، تیمار ۶ (شاهد) با کمترین رشد در گروه b  و سایر تیمارها در گروه بینابین ab قرار می­گیرند. تیمارهای شماره ۲ و ۶ با ۷/۸۴ درصد اختلاف معنی­دار به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار رشد شاخص اندازه کلی درختان را به خود اختصاص دادند. بر پایه نتایج این پژوهش ده ساله، انبوهی بهینه تاغکاریهای منطقه کال یاغمورت سبزوار ۲۷۸ پایه در هکتار است. این مقدار انبوهی به اندازه ۱۰درصد تنک­تر از رقمی است که به وسیله الگوی آماری مورد واسنجی و بر پایه مشخصات خاک و بارندگی سالانه منطقه سبزوار برآورد می­شود.

کلیدواژه ها:

سبزوار ، تاغ ، پژمردگی ، انبوهی ، تنک کردن ، بافت خاک