آت اکولوژی گونه Ferula oopoda ( Boiss & Buhse) در استان کرمان

حفظ و احیاء پوشش گیاهی در منابع طبیعی از اهمیت خاصی برخوردار است و لازم است که مورد توجه خاص قرار گیرد. جهت رسیدن به این هدف باید ویژگی های اکولوژیک گونه های مهمی را که تشکیل دهنده پوشش گیاهی در عرصه منابع طبیعی می باشند مورد شناسایی قرار داد و سپس در جهت اصلاح و احیاء رویشگاه های آنها اقدام نمود. به همین منظور، بررسی آت اکولوژی گونه Ferula oopoda که در سطح نسبتا وسیعی از استان کرمان می روید، صورت گرفت. در این بررسی نقشه رویشگاه و خصوصیات رویشگاهی شامل توپوگرافی، اقلیم، خاک، گونه های همراه، فنولوژی و سیستم ریشه گیاه مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که گونه Ferula oopoda اغلب در عرصه های شمالی و برف گیر مناطق کوهستانی و سردسیر استان، با ارتفاع ۳۱۰۰-۲۰۰۰ متر از سطح دریا حضور دارد. میانگین بارندگی سالانه در این رویشگاه ها ۴۰۰-۲۵۰ میلیمتر و میانگین دمای سالانه ۱۱-۷ درجه سانتیگراد می باشد. خاک رویشگاه های این گیاه مرتعی عمدتا" بسیار کم عمق و بافت آن سبک و سنگریزه دار است و اغلب بر روی سازند زمین شناسی کنگلومرا واقع شده است. اسیدیته خاک ۸/۷-۳/۷ و هدایت الکتریکی آن  ds/m۴۳/۰-۳۱/۰ می باشد. در رویشگاه های مختلف، این گیاه در جهت ها و شیب های مختلف دیده می شود. ریشه اصلی این گیاه تا عمق ۹۰-۶۰ سانتیمتر در خاک نفوذ می کند. بررسی مراحل فنولوژی نشان داد که رشد رویشی در اوایل فروردین شروع می شود و تا اواسط اردیبهشت ادامه دارد. مرحله گلدهی از اوایل اردیبهشت تا اوایل خرداد، تشکیل بذرها از اواخر اردیبهشت تا اوایل تیر، رسیدن کامل بذرها از اواخر خرداد تا اوایل مرداد و مرحله ریزش بذرها از اواسط تیر تا اواسط مرداد می باشد. وزن هزار دانه بذر های جمع آوری شده گیاه از مناطق مختلف ۲/۳۰ -۱/۲۷ گرم می باشد. بذر های این گیاه قادرند تا چندین سال قوه نامیه خود را حفظ نمایند و با مهیا گشتن شرایط مطلوب جوانه بزنند. بذرکاری این گیاه به منظور احیاء و اصلاح مراتع تخریب شده که دارای شرایط اکولوژیک شبیه به آنچه که در رویشگاه های آن در استان کرمان وجود دارد قویا" پیشنهاد می شود. لازم است که در جهت حفظ و گسترش این گونه مرتعی مرغوب اقدامات اساسی انجام گیرد.

کلیدواژه ها:

آت اکولوژی ، فنولوژی ، رویشگاه ، Ferula oopoda ، کرمان