بررسی رابطه میان بی اعتمادی اجتماعی و مسئولیت گریزی شهروندی

شهروندی یک ایده دوجانبه و یک ایده اجتماعی است و صرفا مجموعه حقوقی که فرد را از تعهد به­ دیگران رها کند، نیست؛ بلکه برای تحقق این حقوق به ­مکانیسمی از تکالیف و وظایف شهروندی لازم است. از طرفی مسئولیت ­گریزی­های شهروندی فرار یا دور زدن­های تکالیف محوله است، که ما آن­ها را در رفتارهای شهروندان در امور شهری و مشارکت ­پذیری­های ضعیف شده امروزی مشاهده می­ کنیم. هم­چنان­که "زتومکا" معتقد است اجتماع اخلاقی، به ­اعتماد، احساس مسئولیت و تعهد نسبت به­ دیگرانی که با آن­ها دارای ارزش­ها، منافع و هدف­های مشترک است، سرو کار دارد. و پارسونز عامل ایجاد اتحاد و انسجام اجتماعی و ثبات و نظم را اعتماد می­داند. لذا مطالعه حاضر با هدف: بررسی رابطه میان میزان بی ­اعتمادی اجتماعی و مسئولیت­گریزی شهروندی در بین شهروندان تهرانی در سال ۱۳۹۹ انجام گرفته است. روش تحقیق: پیمایش و جمع آوری داده ­ها  با تکنیک پرسش­نامه ساخت یافته و با استفاده از نمونه­ گیری خوشه­ای در بین شهروندان تهرانی بالای ۱۸ انجام پذیرفته است. حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول نمونه­ گیری کوکران ۳۸۴ برآورد گردید؛ البته با توجه به­ شرایط پاندمیک ویروس کرونا در زمان انجام تحقیق و محدودیت­های موجود با ۳۵۶ پرسش­نامه داده ­ها جمع ­آوری و تحلیل با بهره ­گیری از نرم افزار Mplus۸ و SPSS  انجام پذیرفته است. یافته های: توصیفی نشان داد که میزان مسئولیت­ گریزی شهروندی در بین پاسخ­گویان، از حد متوسط بالاتر و نزدیک به ­زیاد است. و میزان بی­ اعتمادی اجتماعی نیز از سطح متوسط به ­بالا است، که بیشتر بعد بی ­اعتمادی سازمانی را شامل می­شود. در بررسی نتایج:رابطه بین بی­ اعتمادی اجتماعی، برخورداری از حقوق شهروندی و تحصیلات با میزان مسئولیت­ گریزی شهروندی معنا­دار است. ضرایب تاثیر متغیرها درکنار یک­دیگر به­ ترتیب میزان برخورداری از حقوق شهروندی ۲۹%-، میزان تحصیلات ۱۶%- و بی ­اعتمادی اجتماعی۰.۷۲% (به ­طورغیرمستقیم)  برمسئولیت ­گریزی شهروندی به ­دست آمد.

کلیدواژه ها:

بی اعتمادی اجتماعی ، تعهد ، شهروندی ، مسئولیت گریزی