بررسی شدت اثر معیار زمین شناسی- ژئومورفولوژی و معیار خاک بر بیابان زایی منطقه دشت سگزی

دشت سگزی به لحاظ گستردگی و شدت فرایند بیابان زایی یکی از مناطق بحرانی استان اصفهان محسوب می شود. این منطقه به­دلیل وجود مراکز صنعتی، پایگاه هوایی شهید بابایی، فرودگاه بین­المللی شهید بهشتی، خطوط راه آهن، جاده ترانزیت اصفهان- بندرعباس، مراکز کشاورزی، نزدیکی به شهر تاریخی اصفهان از موقعیت راهبردی خاصی برخوردار می باشد؛ در نتیجه شناسایی علت اصلی پدیده بیابان زایی، عوامل اصلی و شاخصهای موثر که موجبات بیابانی شدن اراضی را در منطقه باعث گردیده است از اهداف مهم و اصلی این مطالعه می باشد. بدین منظور برای بررسی شدت بیابان زایی منطقه دشت سگزی از مدل ۱IMDPA استفاده شد. در این مطالعه دو معیار زمین­ شناسی- ژئومورفولوژی و معیار خاک که مشتمل بر ۷ شاخص حساسیت سازند، کاربری اراضی و شیب براساس معیار زمین­ شناسی- ژئومورفولوژی و بافت خاک، عمق خاک، درصد سنگ و سنگریزه و هدایت­الکتریکی برای معیار خاک مورد بررسی قرار گرفت. سپس نقشه شدت بیابان زایی منطقه از امتیازدهی هر شاخص با کمک جدولهای مربوطه و میانگین هندسی آنها بدست­آمد. بنابراین با توجه به میانگین هندسی معیارها مشخص شد که معیار خاک با ارزش عددی ۴/۳ و معیار زمین­شناسی- ژئومورفولوژی با ارزش عددی۳ در کلاس بیابان زایی شدید قرار دارند و درنهایت شدت بیابان زایی منطقه ۲۶/۳DS= بدست­آمد که نشان می دهد منطقه از لحاظ بیابان زایی در کلاس شدید قرار دارد. تجزیه و تحلیل شاخصها نشان می دهد که شاخص هدایت­الکتریکی با ارزش عددی ۷۵/۳ در کلاس خیلی شدید قرار دارد که بیشترین تاثیر را در بیابان زایی منطقه دارد.

کلیدواژه ها:

بیابان زایی ، IMDPA ، شاخص ، معیار ، منطقه سگزی اصفهان