بررسی مقایسه ای اثرهای یکساله برش روی تولید و پنجه زنی چهار گونه مرتعی شورروی

چرای مستقیم دام و برداشت علوفه دو روش اصلی بهرهبرداری از چمن­زارهای طبیعی و مصنوعی است. هدف این تحقیق بررسی اثرهای برش اندام­های هوایی روی ماده خشک کل، ماده خشک اندام­های هوایی، ماده خشک اندام­های زمینی، وضعیت پنجهزنی و احتمالا تحمل چهار گونه مرتعی شوررویAeluropus lagopoides ، Aeluropus littoralis، Puccinellia distans و J. maritimus در مقابل برش است. این آزمایش در قالب فاکتوریل با طرح کامل تصادفی در ۷ تکرار اجرا شد. چهار گونه فوق و ۴ تیمار متفاوت برش تیمارها را تشکیل ­دادند. گیاهچه­های چهار گونه مرتعی در مرحله رشد رویشی از مراتع اینچه­برون واقع در شمال شهرستان آق­قلا جمع­آوری و در گلدان کاشته شدند. در طول دوره رویش قسمت­های هوایی چهار گیاه مورد مطالعه در چهار تیمار برش، هر هفته یک­بار، هر ۲ هفته یکبار، هر ۴ هفته یکبار و تیمار شاهد از ارتفاع ۶ سانتی­متری بالای سطح خاک گلدان­ها قطع شدند. نتایج نشان داد که میزان ماده خشک کل، ماده خشک اندام­های هوایی و ماده خشک اندام­های زیرزمینی در سه گونهA. littoralis ،  A. lagopoidesو J. maritimus تحت تنش ناشی از برش واقع شده و میزان آن در تیمارهای برش در مقایسه با تیمار شاهد کاهش یافته است، بنابراین این سه گونه نمی­توانند ماده خشک کل را در مقایسه با تیمار شاهد جبران نمایند. میزان ماده خشک کل و اجزای آن یعنی بخشهای هوایی و زمینی در گونهP. distans  در چهار تیمار مورد مطالعه یکسان بود. بنابراین این گونه قادر به جبران کامل اعضای از دست رفته است. تکرار برش، تعداد ساقه­های هوایی (پنجه­زنی) را در چهار گونه مورد مطالعه کاهش داد. در شرایط آزمایشگاهی و یکساله، گونهP. distans  به­عنوان یک گونه با تحمل زیاد در برابر برش و گونه­های  A. littoralis، A. lagopoides  و J. maritimus به­عنوان سه گونه مرتعی با تحمل متوسط در برابر قطع می­توانند مطرح شوند.

کلیدواژه ها:

برش ، پنجه زنی ، ماده خشک ، مرتع