بررسی تاثیر عصاره هیدروالکلی سانتولینا بر پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور در شرایط invitro

مقدمه:لیشمانیوز یکی از بیماری های انگلی شایع در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری در جهان بوده و تهدیدی برای سلامتعمومی محسوب می شود.کشور ما نیز یکی از مناطق اندمیک لیشمانیوز جلدی در جهان می باشد.سالانه حدود ۴۰-۲۰ مورد لیشمانیوزبه ازای هر ۱۰۰ نفر گزارش می شود که این روند رو به افزایش است.عامل لیشمانیوز جلدی نوعی تک یاخته از راسته کینتوپلاستیدامی باشد که عامل آن در ایران لیشمانیا ماژور (نوع روستایی) و لیشمانیا تروپیکا (نوع شهری) می باشد.بیش از ۷۰% موارد لیشمانیوزدر ایران لیشمانیوز ماژور است.مخزن بیماری در نوع شهری انسان و در نوع روستایی جوندگان صحرایی نظیر موش و خرگوش وهمچنین ناقل بیماری پشه خاکی ماده از جنس فلبوتوموس می باشد.آنتی موان پنج ظرفیتی ضد لیشمانیازیس مشکلات بازگشتبیماری، مقاومت دارویی،عوارض دارویی و دوره درمانی طولانی مدت دارد لذا پژوهش در مورد داروهای جدید به ویژه ترکیبات گیاهیبدون عوارض جانبی ضروری می باشد.مطالعه حاضر با بررسی تاثیر عصاره هیدروالکلی گیاه سانتولینا بر فرم پروماستیگوت لیشمانیاماژور در شرایط آزمایشگاهی و زخم ناشی از آن در موش Balb/c انجام پذیرفت. روش شناسی:رقت های مختلف عصاره هیدروالکلی گیاه سانتولینا به روش ماسراسیون تهیه شد.محیط کشت RPMI حاوی ۱۰۰۰۰۰×۵ پروماستیگوت لیشمانیا ماژور به پلیت های کشت ۰۹ خانه اضافه شد و عصاره با غلظت های مختلف اضافه شد.محلول MTT اضافه شد و جذب نوری در طول موج ۰۰۵ نانومتر خوانده شد. ۹۵ سر موش Balb/c پس از تلقیح پروماستیگوت لیشمانیا ماژور در قاعده دم و ایجاد ضایعه لیشمانیوز غلظت های مختلف عصاره به صورت یک روز درمیان به مدت ۲۵ روز به گروه های آزمونتزریق شد.قطر زخم ها و بار انگلی قبل و پس از درمان در تمام گروه ها تعیین و نتایج ثبت شد و با نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج:یافته ها نشان داد که اثر عصاره سانتولینا بر ممانعت کنندگی رشد انگل به دوز و زمان تیمار وابسته است.و همه ی غلظت هایعصاره توانستند باعث کاهش قطر زخم و کاهش بار انگلی شوند.بحث:بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت لیشمانیوز جزء شش بیماری عفونی انگلی اعلام شده است.در فقدان واکسن موثر برو B ضد انگل لیشمانیا ، استفاده از داروهای شیمیایی شامل ترکیبات پنج ظرفیتی آنتی موان مانند پنتوستام،گلوکانتیم،آمفوتریسینمیلتیفوسین تنها راه درمان این بیماری می باشد. اما به علت مقاومت ذاتی بعضی از سویه های انگل نسبت به دارو، سمیت و عوارضجانبی داروهای شیمیایی،بازگشت بیماری،هزینه بالا و دوره درمان طولانی تمایل به استفاده از فرآورده های گیاهی با عوارض کمتربه عنوان دارو در درمان لیشمانیازیس را افزایش داده است.بنابراین اخیرا تحقیق در خصوص استفاده از گیاهان دارویی به منظور درمانهای جایگزین بسیار مورد توجه قرار گرفته است. نتیجه گیری:مطالعه حاضر نشان داد که عصاره سانتولینا تاثیر بالایی در ممانعت از رشد پروماستیگوت در شرایط آزمایشگاهی و حیوانی دارد و توصیه می شود در آینده مطالعات بیشتری بر روی گیاه سانتولینا مورد بررسی قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

سانتولینا ، لیشمانیا ماژور ، پروماستیگوت