پیش بینی مناطق مناسب رویش گونه آنغوزه (Ferula assa-foetida L.) در شمال شرق ایران با استفاده از مدل بیشینه آنتروپی

آنغوزه به عنوان یکی از مهمترین گیاهان خودروی مرتعی در منطقه شمال شرق ایران، اهمیت زیادی در حفاظت خاک و اقتصاد بهره برداران مراتع دارد. باوجوداین بهره برداری نادرست و تخریب زیستگاه های آن ازجمله عوامل تهدید کننده این سرمایه طبیعی است. این پژوهش به منظور شناسایی رویشگاه های بالقوه این گونه در دو استان خراسان رضوی و خراسان شمالی که می تواند گامی برای تسهیل و توسعه عملیات بازکاشت و احیاء این گونه به حساب آید، انجام شد. داده های مکانی حضور این گونه با اندازه پیکسل ۱۱۰۰*۱۱۰۰ متر به عنوان مکان های مناسب بالفعل برای رویش آن و لایه های اطلاعات محیطی از قبیل اقلیم، خاک، زمین شناسی و فیزیوگرافی به عنوان متغیرهای پیش بینی مورد استفاده قرار گرفت. ابتدا در نرم افزار بیومپر نسخه ۴ همبستگی متغیرهای پیش بینی بررسی و متغیرهای مستقل انتخاب شدند. سپس نقشه رویشگاه بالقوه حاصل از مدل پراکنش گونه با استفاده از نرم افزار ۳.۳Maxent  ایجاد شد. نتایج نشان داد که مدل استفاده شده از دقت مناسب برخوردار بوده و به مقدار AUC برابر ۹۷/۰ دست یافته است. از نظر میزان اهمیت، بررسی متغیرهای ورودی به مدل با استفاده از آزمون جک نایف، نشان داد که به ترتیب اجزاء واحد اراضی، دمای فصلی، سازند زمین شناسی، شیب غالب اراضی، ارتفاع زیستگاه و متوسط روزانه دما در مناسب بودن رویشگاه بالقوه گونه آنغوزه در سطح منطقه مورد مطالعه بیشترین اهمیت را داشتند. نتایج این مطالعه می تواند در شناخت نیازهای اکولوژیک گونه مورد بررسی و توسعه و احیاء رویشگاه های آن به کار رود.

کلیدواژه ها:

کلیدی: اقلیم ، حداکثر آنتروپی ، رویشگاه بالقوه ، مدل پراکنش گونه