گسترش کالبدی شهر مشهد در دوره استانداری پاکروان

شهر مشهد در بین سال های ۱۳۱۳ تا ۱۳۲۰ش. و در دوره استانداری فتح الله پاکروان دچار تغییرات زیادی شد. مقاله حاضر حول این تحولات به این پرسش اساسی پاسخ می دهد که اقدامات عمرانی پاکروان چه نقشی در تغییرات فضای شهری مشهد داشته است. بحث اصلی بر تاسیس اماکن جدید و تعدد آن در شهر مشهد تمرکز دارد؛ با این واقعیت که نوعی جهش یا تکامل را در توسعه اماکن شهری در این دوره شاهد بوده ایم. به طورکلی این اماکن شامل سه دسته می شوند: ۱. موسسات آموزشی، فرهنگی و بهداشتی، ۲. کارخانه ها و ۳. خیابان ها و میدان ها که هرکدام از آن­ها نقش مهمی در توسعه شهر داشته اند. این عوامل علاوه بر گسترش فضای شهری، باعث ارتقای سطح فرهنگ شهرنشینی، جمعیت پذیری، جذب نیروی کار و دسترسی راحت مردم به نقاط مختلف شهر می شدند. مولفه­های گسترش مشهد عبارت­اند از: ۱. چگونگی گسترش موسسات تمدنی جدید در شهر، ۲. ورود افکار و اندیشه­های نو در رابطه با شهرسازی. در این مقاله به توصیف و تحلیل مصداق های توسعه فضای شهری مشهد و مسائل پیرامون آن پرداخته شده و از این­رو بر اساس ماهیت موضوع، این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه ای و اسنادی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

توسعه فضای مشهد ، مشهد ، فتح الله پاکروان ، عمران مشهد ، استانداران خراسان