تاثیر برنامه توسعه شهری و منطقه ای کلانشهرها

نظام برنامه ریزی کشور به مانند هرمی است که راس آن هرم برنامه ریزی ملی یا منطقه ای قرار دارد و چارچوب خط مشی های اصلی را برای سطوح پایین هرم تعیین می کند. در گذشته تهیه طرح های توسعه شهری در شرایطی صورت می گرفت که استراتژی های توسعه منطقه ای نامشخص بودند. این امر سبب بلاتکلیفی این طرح ها و همچنین عدم ایفای نقش آن ها می گردید؛ حتی تهیه طرح های شهری به گونه ای بود که گویا شهر پدیده ای مجرد است و هیچ ارتباطی با مجموعه های اطراف خود ندارد. با توجه به لزوم توسعه پایدار شهری و نقش برنامه ریزی منطقه ای در آن و با توجه به اینکه مطالعاتی که در ایران و با توجه به ویژگی های خاص گردشگری، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، مذهبی و تاریخی و ...، هنوز هم انگشت شمار است و توجه به این نکته که مطالعات مربوط به نقش برنامه ریزی منطقه ای در توسعه پایدار شهری بسیار اندک صورت گرفته است از تحلیل و تعریف توسعه شهری و منطقه ای بهره برده شده و تلاش شده است که به شناخت و رتبه بندی عوامل توسعه پایدار شهری پرداخته شود و سپس به ارزیابی سیاست های کلی شهرسازی و استراتژی های اهداف توسعه منطقه ای پرداخته شود. نتایج این پژوهش نشان داد که برنامه ریزی در سطح منطقه ای باید حاوی استراتژی تحقق رفاه مادی کشور در منطقه و در کوتاه، میان یا بلند مدت باشد و بیشتر بر اعمال سیاست های رشد منطقه ای بواسطه رشد سطوح پایین تر نظیر توسعه پایدار شهری تاکید داشته باشد به گونه ای که سطح منطقه ای جوابگوی نیاز های محلی، منطقه ای و ملی باشد. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که برنامه ریزی منطقه ای از لحاظ عامل جغرافیا و فضا وجه مشترک فراوانی با آمایش سرزمین دارد و این دو نوع بایستی به صورت مکمل و در کنار هم انجام شوند.

کلیدواژه ها:

کلمات کلیدی: تاثیر برنامه توسعه ، برنامه توسعه شهری و منطقه ای ، نظام برنامه ریزی کشور ، هرم برنامه ریزی ملی ، کلانشهرها.