بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر شادکامی سالمندان مبتلا به افسردگی

یکی از رویدادهای مهم دوران زندگی، بازنشستگی و سالمندی است. سالمند شدن به شیوه های مختلفی عزت نفس، احترام و امید به زندگی سالمندان را تهدید می کند. هم چنین حوادثی مانند مرگ همسر، معلولیت، نداشتن روابط اجتماعی کافی و سازگار شدن با زندگی جدید می تواند باعث کم شدن امید به زندگی و نداشتن شادکامی در سالمندان و بازنشسته ها شود. شادکامی عبارت است از مقدار ارزش مثبتی که یک فرد برای خود قائل است. این سازه دو جنبه دارد: یکی عوامل عاطفی که نمایانگر تجربه هیجانی شادی، سرخوشی، خشنودی و سایر هیجانهای مثبت هستند و دیگری ارزیابی شناختی رضایت از قلمروهای مختلف زندگی که بیانگر شادکامی و بهزیستی روانی است. سالمندان مشکلات فراوانی دارند و همین امر باعث می شود که آنها نیازمند مهربانی با خود و دیگران باشند( خود شفقتی). خودشفقتی به وسیله ی ترکیبی از سه مولفه تعریف شده است: خود-مهربانی ، ذهن آگاهی و انسانیت مشترک. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر شادکامی سالمندان مبتلا به افسردگی در اصفهان انجام شد. مطالعه به صورت نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بر روی ۳۰ بیمار مبتلا به افسردگی که به صورت در دسترس انتخاب شده بودند، در اصفهان انجام گردید. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه شادکامی آکسفورد و برنامه آموزشی شفقت خود گیلبرت استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از spss نسخه ۲۰ و آمار توصیفی( میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی( تحلیل کوواریانس) انجام شد. نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر شفقت خود بر شادکامی سالمندان افسرده اثربخش بوده است و توانسته موجب بهبودی شادکامی آنها شود ( .(F= ۰.۹۴۸, p< ۰.۰۱ بنابراین توصیه می شود آموزش خود شفقتی با استفاده از افراد آموزش دیده جهت کمک به این قشر ارزشمند جامعه استفاده گردد تا منجر به بهبود شادکامی و متعاقبا کیفیت زندگی آنان گردد.

کلیدواژه ها:

سالمندی ، افسردگی ، شادکامی ، خودشفقتی.