نحوه اثر توسعه اقتصادی و تجارت خارجی بر کیفیت محیط زیست

در سالهای اخیر فرآیند توسعه اقتصادی، افزایش مصرف انرژی و استفاده فزاینده از منابع طبیعی و انرژی، موجب تخریب و کاهش کیفیت محیط زیست گردیده است. تخریب محیط زیست به دلیل فعالیتهای انسانی به شدت افزایش یافته و موجب اثرات منفی بسیاری بر زندگی انسان شده است. از جمله این اثرات میتوان به کاهش سلامتی، کاهش بهره وری، افزایش هزینه های بهداشتی و افزایش هزینه های دولت جهت کنترل آلودگی اشاره کرد. انتشار گازهای گلخانه ای از اثرات توسعه اقتصادی و یکی از موارد اثر گذار بر کیفیت محیط زیست و تخریب آن است. به گونه ای که با افزایش سطح درآمد، میزان انتشار گازهای گلخانه ای نیز افزایش می یابد. علاوه بر این، تاثیر آزادسازی تجارت و ارتباط آن با محیط زیست از اهمیت بسیاری برخوردار است. تجارت خارجی یکی از مهمترین عواملی است که میتواند منحنی زیستمحیطی Kuznets را توضیح دهد. بنابراین در این مطالعه به بررسی اثر، افزایش جمعیت و تولید ناخالص داخلی به عنوان شاخص توسعه اقتصادی و تجارت خارجی بر انتشار گاز CO۲ به عنوان شاخص کیفیت محیط زیست پرداخته شده است و از داده های پانل مربوط به کشورهای منطقه منا برای سالهای ۱۹۹۳ تا ۲۰۱۴ و مدل گشتاورهای تعمیم یافته بهره گرفته است. نتایج اصلی مطالعه حاکی از آن است که کیفیت محیط زیست با سطح مصرف انرژی و تجارت خارجی دارای رابطه بلند مدت است و همانگونه که پیشبینی میگردید، مصرف انرژی تاثیر قابل توجهی بر انتشار گاز CO۲ دارد. انتشار بخش زیادی از CO۲ ناشی از استفاده سوختهای فسیلی است که با تکیه بر توسعه و سرمایه گذاری بر انرژیهای نو به خوبی میتوان انتشار را کاهش داد. همچنین نتایج نشان میدهد، تجارت خارجی تاثیر قابل توجهی بر کاهش آلاینده های زیست محیطی دارد که این میتواند به دلیل استفاده از تکنولوژیهای تولیدی در سطح بهتری است و با آزادسازی تجارت کشورها میتوانند کالاهای مشخص را با انتشار آلاینده های کمتر، تولید کنند. از این رو صادرات و واردات کالاها در میان کشورها و تولید محصولات براساس مزیت نسبی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی موجب افزایش کیفیت محیط زیست و کاهش انتشار CO۲ میگردد . بنابراین جهت بهبود کیفیت محیط زیست پیشنهاد میشود که سیاستهای اقتصادی در جهت افزایش تجارت بین المللی تدوین گردد.

کلیدواژه ها:

آلودگی محیط زیست ، تجارت خارجی ، توسعه اقتصادی ، منحنی زیست محیطی کوزنتس ، مدل .GMM