بررسی مقایسه ای الگوی رمزگردانی در گفتار روزمره دانش آموزان دختر مقاطع دبستان و متوسطه شهرستان ارومیه

رمزگردانی یکی از پدیده های ناشی از تماس زبانی است که در بسیاری از جوامع چندزبانه، از جمله جامعه شهرستان ارومیه، مرکز استان آذربایجان غربی، مشاهده می شود. هدف از مقاله حاضر بررسی مقایسه ای میزان، جهت (از ترکی به فارسی یا بالعکس) و سطح رمزگردانی (وند، کلمه، گروه یا جمله) در گفتار روزمره جمعیت مورد پژوهش است. این پژوهش، مطالعه ای میدانی و پیکره بنیاد بود و جمعیت نمونه آن تمام دانش آموزان دختری بودند که در مدارس دوره اول دبستان و دوره دوم متوسطه در سه منطقه کم درآمد، متوسط و پردرآمد شهرستان ارومیه تحصیل می کردند. داده های مورد نیاز پژوهش عبارات رمزگردانی شده ای بودند که در گفتار روزمره جمعیت مورد پژوهش اتفاق می افتادند. برای دست یافتن به داده های مذکور، ابتدا داده های خام با استفاده از روش مشاهده غیرمشارکتی و ابزار ضبط صدا در مکان های عمومی به دست آمد؛ سپس داده های اصلی، یعنی همان عبارات رمزگردانی شده، از میان داده های خام استخراج شدند. طبق یافته های پژوهش، پدیده رمزگردانی در میان دانش آموزان مقطع متوسطه و طبقه اجتماعی متوسط رایج تر بود. به علاوه، بیشترین و کمترین میزان رمزگردانی به ترتیب در سطح کلمه و وند صورت گرفته بود. همچنین جهت غالب رمزگردانی از زبان مادری به فارسی بود. به علاوه، نتایج نشان داد که دانش آموزان مقطع متوسطه بیشتر در سطح کلمه و دانش آموزان دبستانی در سطح جمله رمزگردانی می کردند.

کلیدواژه ها:

زبان شناسی اجتماعی ، رمزگردانی ، دوزبانگی ، چندزبانگی ، زبان ترکی