نقد فرهنگی رمان مدیر مدرسه جلال آل احمد از منظر گفتمان و نظریه قدرت میشل فوکو
محل انتشار: مجله نقد و نظریه ادبی، دوره: 2، شماره: 2
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 221
فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_NAQD-2-2_004
تاریخ نمایه سازی: 14 اسفند 1401
چکیده مقاله:
گفتمان قدرت یکی از اندیشههای محوری میشل فوکو است. این مقاله به دنبال این سوال مهم تنظیم شده که آیا می توان رویکرد فوکو نسبت به گفتمان قدرت را در رمان مدیر مدرسه جلال آل احمد جستجو و تحلیلی از شرایط فرهنگی ایران در دوره پهلوی، بر مبنای این گفتمان ارائه کرد؟ گفتمان قدرت و تکنولوژی انضباط از دیدگاه فوکو، با بخشهای زیادی از رمان مدیر مدرسه و در سطح عینی و واقعی با شرایط سیاسی و فرهنگی جامعه ایران در دوره پهلوی دوم انطباق دارد. در این رمان با دو گفتمان سروکار داریم: گفتمان قدرت و گفتمان ضد قدرت. مدیر مدرسه با روحیهای آرمان گرایانه به تقابل با نظم گفتمانی برآمده از قدرت (شرایط فرهنگی و آموزشی) میرود و در پایان سرخورده و مایوس استعفانامه خود را از سمت مدیریت مدرسه مینویسد. مدرسه همانند سایر نهادهای حکومتی به عنوان نهادی انضباطی، سلطه قدرت را در افراد جامعه نهادینه میکند. جامعهای که در حال گذار از فرهنگ سنتی و زمینداری مستبدانه به سمت سرمایهداری است و گفتمان غربزدگی نیز از سوی جریان قدرت حاکم، حمایت میشود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
احمد ملایی
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
محمد علی محمودی
دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
محمد علی زهرازاده
استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :