دوره بندی شعر معاصر تاجیک: از روشنگری تا استقلال (۱۸۷۰-۲۰۱۵م)

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 205

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NAQD-3-1_002

تاریخ نمایه سازی: 14 اسفند 1401

چکیده مقاله:

ماوارءالنهر درمقام نخستین وطن اقوام آریایینژاد پیوسته در تاریخ ادب فارسی حضوری برجسته داشته است. پس از تشکیل دولت صفویه در ایران و ازبکان شیبانی در بخارا در سده پانزدهم میلادی، سرنوشت سیاسی دو منطقه از یکدیگر جدا شد؛ اما تا اشغال این منطقه از سوی تزار روسیه در سده نوزدهم، روابط فرهنگی مردمان دو سوی جیحون کمابیش ادامه داشت. نهضت بیداری با حضور روسیه و اشغال منطقه زبانه کشید و بعدتر در قامت تجددگرایان شعلهور شد. تجددگرایان با پیروزی احزاب کمونیسم، برای رسیدن به آرمانهای خود به دامان آن خزیدند. با تشکیل پنج جمهوری شورایی از دل ویرانیهای خانات منطقه، تاجیکان در سال ۱۹۲۴ صاحب حکومت شدند. آنها طی نزدیک به هفت دهه در بستر ادبیات شورایی به آفرینش ادبی دست یازیدند؛ اما با استقلال در سال ۱۹۹۱ بار دیگر به آغوش مام وطن تاریخی بازگشتند. مسئله اصلی این پژوهش بررسی دورهبندی تحولات شعری تاجیکان از شروع نهضت بیداری تا استقلال منطقه در بستر نظریه تاریخ ادبیات است. پس از بررسی دورهبندیهای صورت پذیرفته و نقد مبانی فکری آنها الگوی نگارنده در این زمینه پیشنهاد شده است. به نظر می رسد این الگو تاثیر مستقیمی در نگارش جریانشناسی شعر معاصر تاجیک داشته باشد و بتواند در معرفی میراث آن به فارسیزبانان جهان نقش موثری ایفا کند.

نویسندگان

ابراهیم خدایار

Associate Professor of Persian Language and Literature, Tarbiat Modarres University

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • بچکا، ی. ۱۳۷۲. ادبیات فارسی در تاجیکستان، مترجمان م. عبادیان ...
  • پایگاه خبری کیمیای سعادت. ۲۰۱۸. «نام راستین زبانمان را که ...
  • پورنامداریان، ت. و ق. طاهری. ۱۳۸۵. «نگاهی انتقادی به «جریان ...
  • حسینپور چافی، ع. ۱۳۸۴. جریانهای شعری معاصر فارسی از کودتا ...
  • خدایار، ا. ۱۳۸۴. غریبه های آشنا: ش‍ع‍رف‍ارس‍ی ماوراءال‍ن‍ه‍ر قرن ب‍ی‍س‍ت ...
  • ۱۳۹۳. «گسپرینسکی و رمان آرمان شهری وی (دارالراحت مسلمانلری)». نقد ...
  • دانش، ا. ۱۹۶۰. رساله یا مختصری از تاریخ سلطنت منغیتیه، ...
  • ریپکا، ی. و دیگران .۱۳۸۳. تاریخ ادبیات ایران، ترجمه ا. ...
  • زرقانی، م. ۱۳۸۸. تاریخ ادبی ایران و قلمرو زبان فارسی: ...
  • سارلی، ن. ۱۳۹۲. «رویکرد ها و شیوه های دوره بندی ...
  • ستارزاده، ع. ۱۳۸۴. «دورهبندی ادبیات از نگاه روششناسی» در کهنه ...
  • شعردوست، ع. ۱۳۹۰. تاریخ ادبیات نوین تاجیکستان. تهران: علمی و ...
  • شعردوست، ع. ۱۳۷۶. چشمانداز شعر معاصر تاجیکستان. تهران: الهدی ...
  • شکوری بخارایی، م. ۱۳۸۲. جستارها: درباره زبان، ادب، و فرهنگ ...
  • ۱۳۸۴. سرنوشت فارس تاجیکی فرارود در سده بیستم میلادی. دوشنبه: ...
  • ۱۹۷۸. صدرالدین عینی، دوشنبه: عرفان ...
  • طاهری، ق. ۱۳۹۳. بانگ در بانگ: طبقه بندی، نقد و ...
  • عینی، ص. ۱۹۲۶. نمونه ادبیات تاجیک،مسکو: نشریات مرکزی خلق جماهیر ...
  • ۱۳۶۲. یادداشتها، به کوشش ع.ا. سعیدی سیرجانی. تهران: آگاه ...
  • فتوحی رودمعجنی، م. ۱۳۸۷. نظریه تاریخ ادبیات با بررسی انتقادی ...
  • قانون اساسی جمهوری تاجیکستان. ۱۳۹۳. محقق و برگردان ع. توحیدی. ...
  • قزوه، ع. ۱۳۷۶. خورشیدهای گمشده: گزیده شعر امروز تاجیک، تهران: ...
  • هادیزاده، ر. ۱۳۷۲. «حکیم بخارا». کیهان فرهنگی، ۱۰۳(۸): ۷۰-۷۱ ...
  • هاگوپیان، م. ۱۳۸۳. «ایدئولوژی». ترجمه ا. علیقلیان. در دایرهالمعارف ناسیونالیسم، ...
  • هیچینس، ک .۱۳۶۸الف. «ادبیات تاجیک از آغاز تا انقلاب اکتبر-۱». ...
  • ۱۳۶۸ب. «ادبیات تاجیک از انقلاب اکتبر تا دوره استالینزدایی (مروری ...
  • وهاب، ر.۱۳۹۳. بوی جوی مولیان؛ شعر معاصر تاجیک، تهران: انجمن ...
  • یاحقی، م. .۱۳۸۳. جویبار لحظهها: جریانهای ادبی معاصر ایران، تهران: ...
  • منابع تاجیکی:Асозода, Х. ۱۹۹۹. Адабиёти Тоҷик дар Сади ХХ. Ҷ۳, ...
  • Раҳими, Ф. ۲۰۱۷. »забони миллати тоҷик тоҷкист«. хабаргузории Ховар, аз ...
  • Раҳмон, Э. ۲۰۱۶. Забони миллат-Ҳасти миллат, Душанбе: Эр-Граф ...
  • Брогискй, И. С., А. С. Эдельман ва Ҳ. Шарифзода .۱۹۵۶. ...
  • Шакуров, М. [муҳаррири масъул] .۱۹۷۸-۱۹۸۴. Таърихи Адабиёти Советии Тоҷик (инкишофи ...
  • نمایش کامل مراجع