نقش نگرش دیالکتیکی در پیدایش گونه های شخصیتی تازه در رمان فارسی (با رویکرد به رمان همنوایی شبانه ارکستر چوبها)

فرد انسان پدیده­ای کلی است و جهان فراگیری از واقعیات اقتصادی، اجتماعی و جز آن او را احاطه کرده ­است. او از این جهان تاثیری همه جانبه می­پذیرد و به سهم خود بر آن اثر می­گذارد. این تاثیر متقابل همان رابطه دیالکتیکی است. یکی از جنبه­های نگرش دیالکتیکی در عرصه هنر و اندیشه، نقش مسلط پایگاه اقتصادی و اجتماعی در تکوین آثار عظیم هنری و ادبی است. وابستگی آثار بزرگ هنری و ادبی به زیربناهای اقتصادی و اجتماعی، واقعیتی انکارناپذیر است، هرچند این وابستگی بسیار پیچیده، غیرمستقیم و بامیانجی است و از استقلال نسبی اثر ادبی نمی­کاهد. بر مبنای نگرش دیالکتیکی، هر مرحله از تاریخ اجتماعی با یک صورت بزرگ ادبی همراه است، رمان نیز صورت ادبی در عصر سرمایه­داری است و با قهرمان مساله دار یا پروبلماتیک توصیف می شود. این مقاله قصد پذیرش یا رد دیدگاه دیالکتیکی در ادبیات را ندارد و هدفش بررسی نقش رابطه دیالکتیکی در پیدایش تیپ­های تازه در عرصه ادبیات است، حضور قهرمان پروبلماتیک در یک ارتباط طولی به خلق تیپ داغ­خورده و تیپ دارای احساس کهتری می­انجامد، یا به عبارتی می­توان گفت خاستگاه تیپ داغ­خورده و تیپ اسیر احساس کهتری در رمان معاصر، قهرمان پروبلماتیک است.

کلیدواژه ها:

نگرش دیالکتیکی ، قهرمان پروبلماتیک ، داغ ننگ ، احساس کهتری