بازشناسی و تبیین ارزش های میراث راه آهن در نمونه راه آهن سراسری ایران

مطالعات دوران صنعتی ­شدن از مهم ­ترین مطالعات تاریخی هر کشور به­ شمار می­ آید. گذار جامعه از سنت به مدرنیته، تغییرات گسترده­ ای را در تمام سطوح و جنبه ­های زندگی بشر اعمال کرده است. گذار از انقلاب صنعتی به حفاظت میراث صنعتی چرخش مهمی در مفهوم ارزش و حفاظت به شمار می­ آید. شناخت و واکاوی ارزش­ های میراث راه­ آهن به یک بررسی دقیق در تحول مفهوم ارزش­ ها نیاز دارد که با درک کلیتی یکپارچه از منزلت فرهنگی اثر میسر می­شود. مفهوم ارزش در میراث راه ­آ هن، به­ سبب گستره و تنوع آثار و مفاهیمی که به درک بهتری از مرز­های منزلت فرهنگی اثر می انجامد، کمی دشوار است؛ از این رو در این مقاله سعی شده اسلوبی کاربردی برای بیان گستره ارزش ­های اثر ارائه شود. در جوامع مختلف، احداث راه­ آهن یکی از نمادهای فن­اوری و مدرنیته به شمار می ­آید. راه ­آهن سراسری ایران، به عنوان یک اثر در فهرست موقت میراث جهانی یونسکو، صرفا یک مسیر ارتباطی نیست؛ بلکه به عنوان بخش مهمی از حافظه متعهدانه مهندسی و شاهکارساخت، دارای ارزش­ ‎های برجسته جهانی از مناظر مختلف تاریخی، سیاسی، توسعه و فن­اوری است. به همین دلیل، این مقاله به بررسی ارز­ش ­های میراث جهانی راه­ آهن و مفاهیم وابسته به آن و تحلیل آن ها در نمونه راه­ آهن سراسری ایران می­ پردازد. این پژوهش با رویکردی کیفی و راهبرد تاریخی-تفسیری و استدلال منطقی در پی یافتن چارچوبی برای تعریف ارزش­ های میراث راه ­آهن است؛ و با گردآوری و بررسی اسناد، کنوانسیون­ های بین ­المللی، مقالات، آرشیوها و مشاهدات میدانی در تفهیم و تبیین ارزش ­های میراث راه­ آهن به عنوان یک اثر برجسته جهانی و انطباق آن ها با راه­ آهن سراسری ایران می کوشد.

کلیدواژه ها:

Industrial heritage ، Railway heritage ، Trans-Iranian railway ، Value ، Industrial revolution