نقش پلنگ سفید رنگ در نگارههای دوره صفوی تبریز

در اسطورهها و باورهای عامیانه ، پلنگ کمتر از برخی حیوانات مانند مار، اژدها، اسب و غیره به آن پرداخته شده است . نگاه عامه مردم نسبت به پلنگ اغلب توام با ترس و دلهره بوده که می توان دلیل آن را خوی وحشیانه این حیوان به حساب آورد. اما در برخی داستانها و افسانه ها گاه این نگاه توام با دوستی و مهر و اعتماد بوده است . که می توان دلیل آن را احساس نزدیکی پلنگ با انسان و ریشه در خصلت محافظ این حیوان اشاره کرد. در میان آثار نگارگری ایرانی گاه نقش پلنگ دیده می شود که اغلب به رنگ سفید می -یاشند. هدف از این پژوهش بررسی بصری نقش پلنگ در نگارههای مکتب تبریز است . چرا که در نگاره های این دو مکتب بیشتر به نقش پلنگ پرداخته شده است . این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی انجام گرفته و شیوه جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه -ای و میدانی بوده است . سوالاتی که در این پژوهش به آن پاسخ داده شده است به این شرح است : در نگارههای مکتب صفوی تبریز، پلنگ دارای چه ویژگی های فرمی و بصری است ؟ همچنین پلنگ سفید که اغلب به رنگ سفید در نگارههای دوره صفوی دیده شده، ارتباطی با منطقه جغرافیایی آن زمان داشته است ؟ باتوجه به پژوهش های صورت گرفته ، گونه پلنگی که در مناطقی از استان آذربایجان شرقی زیست می کند دارای رنگ روشن بوده که از فاصله دور رنگ آن روشن تر و حالت شیری مایل به سفید به نظر می -رسد. همچنین با بررسی دقیق تر نگارههای مربوطه دریافتیم که پلنگ سفید موجود در نمونه ها اغلب دارای پردازهای زرد روشن است و این احتمال را بالا می برد که با توجه به این که این نگارهها در تبریز کار شدهاند، احتمال زیاد پلنگ موجود در نگارهها همان پلنگ منطقه آذربایجان است و این پلنگ همانطور که گفته شده در نگارهها به رنگ سفید با پردازهای زرد رنگ با خالهای طلایی رنگ می باشد.

کلیدواژه ها:

پلنگ سفید ، پلنگ ، مکتب صفوی تبریز ، نگارگری