شناسایی مولفه های کاربردی برای طراحی فضاهای آموزشی متناسب با نیازهای دانش آموزان ۶-۱۲ ساله

از فضای آموزشی به عنوان ظرفی یاد می شود که رفتارها و تعاملات انسانی در آن رخ می دهد و در شکل گیری شخصیت افراد و به طور خاص کودکان نقش موثری ایفا می کند و تاثیر مثبتی در رشد فیزیکی ، ذهنی ، عاطفی و اجتماعی کودکان دارد؛ بنابراین فضاهایی که برای کودکان طراحی می شوند، به ویژه فضاهای آموزشی ، باید قادر باشند نیروهای ذهنی و احساسی او را تحت تاثیر قرار دهند و از این طریق ، هم در آموزش او شرکت کنند و هم محیطی شاد و سرشار از انرژی را برای او به وجود آورند. ازآنجایی که فضاهای آموزشی بیشترین اثر و نقش را بر ذهنیت و تمدن سازی جوامع به عهده دارند و با توجه به رشد روزافزون و وسعت تغییرات روشهای آموزشی ، سازگار کردن بستر یادگیری و فضای آموزشی با نیازهای دانش آموزان موردتوجه متخصصان قرارگرفته است و باید اذعان نمود که ایجاد فضاهای مرتبط با نیازهای دانش آموزان به عنوان مهم ترین رکن و حتی اولویت اصلی در بحث آموزش است . هدف این پژوهش شناسایی مولفه های کاربردی برای طراحی فضاهای آموزشی متناسب با نیازهای دانش آموزان ۶-۱۲ ساله است ، به همین منظور پژوهشگر به بررسی ویژگی های کیفی معماری فضاهای آموزشی ، تحلیل خصوصیات دانش آموزان ۶- ۱۲ ساله ، طراحی جزئیات فضاها با توجه به الگوهای رفتاری کودکان و شناسایی عوامل موثر بر کارایی فضاهای آموزشی می پردازد و برای جمع آوری اطلاعات مربوط به ادبیات پژوهش ، از روش کتابخانه ای نظیر استفاده از کتب ، پایان نامه ها و مقالات اینترنتی استفاده می نماید. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت ، توصیفی ، تحلیلی است . یافته های حاصل از این پژوهش نشان می دهد که دلپذیری محیط ، وضوح و خوانایی ، نشانه شناسی ، تنوع در رنگ و بافت و...، حس تعلق ، مشخص کردن محدودهها به وسیله کف سازی ، در نظر گرفتن فضای بازی ، به همراه بررسی جزئیات فضاها با توجه به الگوهای رفتاری کودکان (به نحوی که با ایجاد شفافیت ، دسترسی و دید به فعالیت های مختلف مدرسه برای دانش آموزان مهیا شود و حس کنجکاوی و خلاقیت در آنها تحریک گردد)، ایجاد عوامل زیبایی شناسی و توجه به تناسبات دانش آموزان، طراحی مدرسه همساز با اقلیم ، شرایط رشد و شکوفایی منطبق با اهداف آموزشی برای دانش آموزان ۶ -۱۲ ساله ، همچنین عواملی چون سروصدا، جذابیت و دعوتکنندگی فضای ورودی ، معماری داخلی کلاس درس، راهروها و دیوارها، صفحات خلق آثار بزرگ هنری ، راهروها به عنوان خیابانهای یادگیری ، سقف ، رنگ ، نور و روشنایی ، ارتباط فضای بسته با فضای باز، ایوانها، بالکن ها، سایه بانها، پنجرهها، حیاطهای داخلی سرباز یا سرپوشیده، حیاط مدرسه ، محوطه بازی های آزاد، محوطه بازی های دسته جمعی ، کتابخانه ، طبیعت ، میدان مدرسه ، انعطاف پذیری و چند عملکردی بودن فضا، از مولفه های کاربردی طراحی فضاهای آموزشی بوده که باید موردتوجه معماران و طراحان فضاهای آموزشی قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

مولفه های کاربردی ، طراحی فضاهای آموزشی ، فضای آموزشی متناسب با نیاز دانش آموزان ، دانش آموزان ۶-۱۲ ساله