نگرش کلی بر مبنای مساجد دوره ی ایلخانی در شهر تبریز نمونه موردی (فیروزه اسلام مسجد کبود)

آثار ساختمانی ایلخانی مرحله ای از تاریخ پیوسته معماری اسلامی ایران است . و اشکال فرم های دوره های قبل و خصوصیات طرح و جزئیات آنها را منعکس می کند. ابنیه هایی که در این دوره احداث شده اندغالبا جنبه های دینی دارند و کاربرد آنها مسجد، مدرسه و مقبره بوده است ، در دوره ی ایلخانی پوشش های طاقی آجری وارد تحول گسترده از تکنیک و اجرا شده بود تا جایی که شاهد به وجود آمدن گنبد بسیار چشم گیر و خوش فرم هندسی بناها بودیم . مساجد به عنوان یکی از عناصر مهم و بستر معماری دوره ایلخانی وتزئینات معماری (هنر آجرکاری ، هنر گچ بری ، هنر کاشی کاری و...) این دوره تبلور یافته است . هدف از این پژوهش بررسی تطبیقی و توصیفی معماری دوره ایلخانی بر مبنای مساجد می باشد؛ مساجد ساخته شده در دوره ایلخانی در شهر تبریز به ویژه مسجد کبود که یکی از شاه کارهای کم نظیر معماری اسلام که به نام (فیروزه اسلام) معروف است مورد توجه قرار گرفته است . بر اساس تحقیقات صورت گرفته مسجد کبود تبریز آواز قوی شیوه آذری است و با جهانبینی اسلامی و تفکر رایج دوره خود یعنی عرفان و تصوف ساخته شده است . معماری مسجد کبود از میان رنگ ها دو رنگ آبی لاجوردی و سفید استفاده بیشتری کرده اند، که به لحاظ نمادین این دو رنگ با عقاید عرفا ارتباط مستقیم داشته و به نوعی اعتقادات عرفا و تزئینات مسجد به حساب می آید و همچنین انتخاب نوع رنگ ها، انواع نقوش، ذکر کلمات قصار و آیه های موجود در کتیبه های این بنا تاثیر بسزایی داشته است .

کلیدواژه ها:

مسجد ، ایلخانی ، معماری ، اسلامی ، عرفان ، مسجدکبود