شبیه سازی اثر پوشش بر توزیع رطوبت و املاح خاک با استفاده از دو مدل HYDRUS-۲Dو AquaCrop

یکی از اهداف اصلی بخش کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک، حفظ رطوبت و بهبود بهره وری مصرف آب است. تبخیر از سطح خاک یک مهم ترین عوامل تلفات غیرمفید در آبیاری است. مالچ پاشی یکی از مهم ترین اقدامات زراعی در کاهش تبخیر و حفظ رطوبت و اصلاح محیط فیزیکی خاک است. استفاده از مالچ در خارج از فصل کشت، مانع شوری لایه سطحی خاک می شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیر مالچ گیاهی بر انتقال املاح، رطوبت، دما و شوری خاک در خارج از فصل کشت است که با استفاده از دو لایسی­متر آزمایشگاهی به طول ۱ متر و عرض ۵/۰ متر و ارتفاع ۱ متر مورد بررسی قرار گرفت. طی دوره شبیه سازی ۱۲۲ روزه، مقادیر رطوبت و شوری از ۵ عمق پروفیل خاک (۱۰، ۲۰، ۳۰، ۴۰ و ۵۰ سانتی متر) اندازه گیری شده است. برای مقایسه میانگین هر تیمار با یکدیگر از آزمون t در دو مدل نرم افزار HYDRUS-۲D و  AquaCropاستفاده شد. به منظور بررسی هر یک از مدل ها از شاخص آماری RMSE، MBE، MAE و R۲ استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که مدل HYDRUS-۲D توانایی خوبی در مدل سازی رطوبت در عمق ۱۰ تا ۴۰ سانتی متری داشته اما برای عمق ۰ تا ۱۰ و ۴۰ تا ۵۰ سانتی متری عملکرد خوبی در شبیه سازی ایجادشده نداشته است. همچنین نتایج مدل AquaCrop نشان می دهد که این مدل توانایی خوبی در مدل سازی رطوبت در عمق های انجام شده نداشته و مدل HYDRUS-۲D نسبت به مدل AquaCrop توانایی تخمین بهتر و دقت نسبی قابل قبول تری از رطوبت را در عمق های ۱۰ تا ۴۰ سانتی متری برای شبیه سازی انتقال املاح دارد.

کلیدواژه ها:

آب زیرزمینی ، تیمار کنترل ، شوری ، مالچ ، مدل سازی