بررسی بازتاب هویت ملی در طراحی بسته بندی ایران با تاکید بر مولفه خط فارسی (مطالعه موردی: بسته بندی های برگزیده محصولات مواد غذایی دوسالانه طراحی گرافیک ایران "سرو نقره ای")

هدف از این پژوهش، تحلیل و بررسی بازتاب هویت ملی در طراحی بسته بندی ایران با تاکید بر مولفه خط فارسی به عنوان یکی از مهم ترین ارکان هویت ملی ایرانیان است. پرسش اصلی تحقیق این است که موضع و گرایش طراحان بسته بندی برگزیده محصولات مواد غذایی دوسالانه طراحی گرافیک ایران "سرو نقره ای" در رابطه با بازتاب نوشتار فارسی و اعمال معیارها و هنجارهای خط و خوشنویسی فارسی در آثارشان چیست. روش تحقیق در مقاله حاضر توصیفی تحلیلی است. روش گردآوری داده ها ترکیبی از شیوه فیش برداری و تصویرخوانی و همچنین مشاهدات میدانی از طریق ارائه پرسش نامه باز و مصاحبه با مخاطبان است. تجزیه و تحلیل یافته ها نیز کیفی است. نتایج پژوهش نشان می دهد، در نمونه های موفق حروف نگاری بسته بندی ها ضمن بازتاب هویت برند، معرف مولفه مهم هویت فرهنگی ایرانیان یعنی خط فارسی و هنجارها و خصوصیات زیبایی شناسانه آن است. ولیکن در تقابل با آن چالش هایی انتقال مفاهیم و معانی موردنظر را تحت تاثیر قرار داده و ارتباط خط و حروف نگاری فارسی با مخاطبان ایرانی فارسی زبان را با اختلال روبرو ساخته، که بدین شرح است: ۱. فقدان (و یا) ضعف بهره گیری از خط و نوشتار فارسی در طرح و ارجحیت استفاده از نوشتار لاتین؛ ۲. استفاده از قلم هایی با کیفیات بصری متاثر از هندسه، تناسبات و روحیه خط و خوشنویسی عربی؛ ۳. شباهت بسته بندی ها و حروف نگاری آن ها به نمونه های دیگر و نداشتن هویت مستقل.

کلیدواژه ها:

ایران ، خط فارسی ، رویکرد بازتاب ، سرو نقره ای ، طراحی بسته بندی ، هویت ملی