اثربخشی آموزش مهارت های ذهن آگاهی بر تکانشگری و خودآگاهی هیجانی نوجوانان با گرایش به اعتیاد

گرایش به اعتیاد در نوجوانان و عدم توجه کافی به آن، می تواند آنان را به سمت رفتارهای پرخطر و اعتیاد کشانده و آسیب های جبران ناپذیری را بر جای گذارد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های ذهن آگاهی بر تکانشگری و خودآگاهی هیجانی نوجوانان با گرایش به اعتیاد انجام گرفت. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را دانش آموزان دوره دوم متوسطه با گرایش به اعتیاد شهر تهران در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ تشکیل دادند. در این پژوهش تعداد ۳۰ نوجوان با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه ۱۵ نوجوان). گروه آزمایش آموزش مهارت های ذهن آگاهی را طی دو و نیم ماه در ۱۰ جلسه ۷۵ دقیقه ای دریافت نمودند. پس از شروع فرایند مداخله تعداد ۲ نوجوان در گروه آزمایش و ۲ نوجوان در گروه گواه از ادامه حضور در پژوهش انصراف دادند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه گرایش به اعتیاد (موسوی و همکاران، ۱۳۸۷) پرسشنامه تکانشگری (بارت و همکاران، ۲۰۰۴) و پرسشنامه خودآگاهی هیجانی (گرنت و همکاران، ۲۰۰۲) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش مهارت های ذهن آگاهی بر تکانشگری و انعطاف پذیری روان شناختی نوجوانان با گرایش به اعتیاد تاثیر معنادار داشته (p<۰/۰۰۱) و توانسته منجر به کاهش تکانشگری و افزایش خودآگاهی هیجانی این نوجوانان شود.

کلیدواژه ها:

تکانشگری ، خودآگاهی هیجانی ، گرایش به اعتیاد ، مهارت های ذهن آگاهی