نسبت علم و دین در ایران پساانقلاب «داوری جامعه شناختی روایت ها»

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 315

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PAVAH-9-1_002

تاریخ نمایه سازی: 9 اسفند 1401

چکیده مقاله:

ایران معاصر خاصه پس از انقلاب اسلامی با مسئله نسبت بین علم و دین روبه رو است. علم دینی و دین علمی علی رغم محتوای متفاوت فرم یکسانی دارند. روایت «علم و دین» روایت سوم است که فرم متفاوتی دارد و آگاهانه می کوشد علم یا دین را زائده نکند، اما این روایت نیز به دلیل طبیعی کردن امر فرهنگی همچنان ایدئولوژیک باقی مانده است. با بهره گیری از روش تحلیل روایت، متن سه نماینده این شکل بندی ها در ایران پساانقلاب خوانده می شود. هدف از این متن خوانی روشمند، برملاکردن خصلت های ایدئولوژیک در این روایت ها است. داوری در باب اعتبار این روایت ها از این حیث دارای ضرورت است که روایت های بیشتر ایدئولوژیک از روایت های کمتر ایدئولوژیک تمیز داده شوند. نتیجه ای که از این مقاله حاصل می آید تلاشی جامعه شناختی در جهت ایدئولوژی زدایی از نسبت بین علم و دین است. دو اصل به مثابه معیار داوری بدین شکل به وجود می آید که علم و دین زائده شدنی نیستند و درعین حال طبیعی شدنی هم نیستند.

نویسندگان

رضا نظریان

دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

یونس نوربخش

دانشیار، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • سیاهه منابعالف-منابع فارسی:باربور، ایان. دین و علم. مترجم پیروز فطورچی. ...
  • باربور، ایان. «انحای ارتباط علم و دین»، ترجمه پیروز فطورچی ...
  • برگر، پیتر. شایعه فرشتگان: جامعه مدرن و کشف دوباره فراطبیعت، ...
  • برگر، پیتر. سایبان مقدس: واقعیت اجتماعی دین، ترجمه ابوالفضل مرشدی. ...
  • بوردیو، پیر. درسی درباره درس. ترجمه ناصر فکوهی. تهران: نشر ...
  • پارسانیا، حمید. سنت، ایدئولوژی، علم. قم: انتشارات بوستان کتاب، ۱۳۸۶ ...
  • پارسانیا، حمید. «بازسازی علم مدرن و بازخوانی علم دینی»، راهبرد ...
  • پارسانیا، حمید. «علم و هویت»، فصلنامه اسراء، شماره ۱ (۱۳۸۸): ...
  • پارسانیا، حمید و مهدی سلطانی. «روش شناسی علم دینی ناظر ...
  • پارسانیا، حمید. «سکولاریسم و معنویت»، فصلنامه علوم سیاسی ۸، شماره ...
  • پارسانیا، حمید. «حقیقت و دموکراسی»، کتاب نقد، (پاییز و زمستان ...
  • پارسانیا، حمید. «سوژه، ابژه، معنا و جامعه شناسان ایرانی»، سخنرانی ...
  • دورکیم، امیل. صور بنیانی حیات دینی. ترجمه باقر پرهام، تهران: ...
  • دورکیم، امیل. جامعه شناسی و فلسفه. ترجمه مرتضی ثاقب فر. ...
  • ریکور، پل. «ایدئولوژی و اتوپیا»، ترجمه احمد بستانی. نامه مفید ...
  • زاهدی، محمدصادق، و سید احمد ثمره هاشمی. «رابطه علم و ...
  • زیمل، گئورگ. «تضاد فرهنگ مدرن»، ترجمه هاله لاجوردی. مجله ارغنون ...
  • زیمل، گئورگ. مقالاتی درباره دین: فلسفه و جامعه شناسی دین. ...
  • زیمل، گئورگ. گزیده مقالات با مقدمه زیگفرید کراکاور. ترجمه شاپور ...
  • شجاعی زند، علیرضا. «از دین سازی های عقل تا دینی ...
  • شهری، بهمن. «پیوندهای میان استعاره و ایدئولوژی»، فصلنامه نقد ادبی ...
  • فکوهی، ناصر. بوردیو و میدان دانشگاهی (دانش و دانشگاه). جلد ...
  • فنایی، ابوالقاسم. دین در ترازوی اخلاق. تهران: موسسه فرهنگی صراط، ...
  • فنایی، ابوالقاسم. «از تعبد در دین تا تعبد در فلسفه ...
  • فنایی، ابوالقاسم. اخلاق دین شناسی. تهران: نشر نگاه معاصر، ۱۳۸۹ ...
  • فنایی، ابوالقاسم. درس گفتار تابستانی اخلاق دین شناسی. مشهد: جهاد ...
  • فنایی، ابوالقاسم. نقش دین در خشونت. قسمت اول، سایت فرهنگی ...
  • قائمی نیا، علیرضا. «مناظره با محمد مجتهدشبستری»، مجله اندیشه مهر، ...
  • قائمی نیا، علیرضا. «نظریه پیوندی در باب علم دینی»، مجله ...
  • کرسول، جان. پژوهش کیفی و طرح پژوهش. ترجمه دکتر حسن ...
  • کلیگز، مری. «ماشین های ایدئولوژی: آلتوسر و دستگاه های ایدئولوژیک ...
  • کوزر، لیوئیس. زندگی و اندیشه بزرگان جامعه شناسی. ترجمه محسن ...
  • مجتهد شبستری، محمد. هرمنوتیک، کتاب و سنت. تهران: انتشارات طرح ...
  • مجتهد شبستری، محمد. نقدی بر قرائت رسمی از دین. تهران: ...
  • مجتهد شبستری، محمد. «قرائت نبوی از جهان»، مجله مدرسه، شماره ...
  • مجتهد شبستری، محمد. «الهیات مسلمان زیستن»، سایت شخصی محمد مجتهد ...
  • میری، سید جواد، و علی علی اصغری صدری. «رابطه علم ...
  • وبر، ماکس. دین، قدرت، جامعه. ترجمه احمد تدین. تهران: نشر ...
  • هات، جان. علم و دین از تعارض تا گفتگو. ترجمه ...
  • ب- منابع لاتین:Czarniawska, Barbara. Narrative in social science research. California: ...
  • Elliott, Jane. Using narrative in social research. California: Sage publications. ...
  • Garson, david. Narrative analysis. Raleigh: North Carolina state university. ۲۰۱۳ ...
  • McPhetres, Jonathon, Thuy-vy T. Nguyen. “Using findings from the cognitive ...
  • Wertz, Frederick. Five ways of doing qualitative analysis. New York: ...
  • نمایش کامل مراجع