ارزیابی ژنوتیپ های جو با استفاده از شاخص های تحمل به تنش در شرایط مطلوب و تنش خشکی

به منظور بررسی تحمل خشکی در هشت ژنوتیپ و دو رقم جو در دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی ۱۳۹۳-۱۳۹۲در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در شرایط مطلوب مربوط به ژنوتیپهای ۷۹ (۷/۹۲۷۴ کیلوگرم در هکتار)، ۹۵ (۷/۹۴۲۱ کیلوگرم در هکتار)، ۱۲۰ (۳/۹۳۶۲ کیلوگرم در هکتار) و رقم یوسف (۷/۹۳۵۳ کیلوگرم در هکتار) و در شرایط تنش مربوط به ژنوتیپهای ۹۵ (۷/۸۱۹۷ کیلوگرم در هکتار) و ۱۲۰ (۷/۸۴۸۷ کیلوگرم در هکتار) بود. در هر دو شرایط، کمترین عملکرد مربوط به ژنوتیپ شماره ۲۱ (۰/۲۲۷۰ کیلوگرم در هکتار) بود. از نظر شاخصهای سهگانه ارزیابی شامل شاخصهای تحمل، افت محصولدهی و حساسیت به تنش، ژنوتیپهای ۱۲۵، ۹۷، ۲۱ و رقم ریحان، حساس و کم محصول تشخیص داده شدند. از نظر شاخصهای دیگر ارزیابی شامل شاخصهای میانگین محصولدهی، تحمل به تنش، میانگین هندسی محصولدهی و میانگین هارمونیک، ژنوتیپهای ۹۵، ۱۲۰ و رقم یوسف متحمل به خشکی شناخته شدند. برای انتخاب و معرفی بهترین معیار(های) تحمل به خشکی، همبستگی هر یک از شاخصهای فوق با عملکرد تحت شرایط مطلوب و تنش محاسبه گردید. با توجه به نتایج میزان همبستگی بین شاخص های تنش، شاخصهای میانگین بهرهوری، میانگین هندسی بهرهوری، میانگین هارمونیک، شاخص عملکرد و تحمل به تنش بیشترین همبستگی مثبت با عملکرد در هر دو شرایط مطلوب و تنش را نشان دادند. با توجه به این شاخصها و عملکرد بالای ژنوتیپها در دو شرایط محیطی، بهترین ژنوتیپهای متحمل به تنش خشکی، ژنوتیپهای ۹۵ و۱۲۰ تشخیص داده شدند.

کلیدواژه ها:

barley ، Drought stress ، Drought tolerance Indices ، Yield