نگاهی بر مفهوم عشق در جمال شناسی شهاب الدین سهروردی

حکمت اشراق سهروردی با دربرداشتن مفاهیم ایرانی-اسلامی، می تواند مبنایی برای بررسی مباحث حکمی در هنر های سنتی باشد. از آنجا که حکمای اسلامی بحثی اخص درباب زیبایی نداشته اند، ولی شان وجودشناختی و حیث معرفتی زیبایی به مثابه یک مفهوم و امر زیبا به عنوان وجه تحققی آن، زمینه های تاملات زیباشناختی در این باب را براساس مفاهیم حکمت اشراق فراهم آورده است. به-رغم گسست های تاریخی و نفوذ فرهنگ های بیگانه، تحولات موسیقی سنتی ایران از پیوستگی و تداوم نسبی برخوردار بوده است و وجوه اشتراکات صوری و مضمونی فراوانی در آثار دوره های مختلف، خصوصا سال های بعد از انقلاب اسلامی مشاهده می شود. هدف از انجام این تحقیق، پاسخ به این پرسش بود که مولفه های زیبایی شناسی حکمت اشراق چیستند و چگونه در تحلیل آثار موسیقی ایرانی مورد استفاده قرار می گیرند؟ روش انجام این تحقیق از منظر هدف، کاربردی-نظری و از منظر شیوه انجام، توصیفی-تحلیلی بود و اطلاعات نیز به شیوه کتابخانه ای به دست آمد. نتایج نشان می دهند آهنگسازی در موسیقی ایرانی با فرض وجود عشق، حسن و حزن در روح این موسیقی همواره نیاز به نوعی سلوک عرفانی داشته و مفاهیمی چون کثرت در وحدت، سلسله مراتب، غایت گرایی، نمادپردازی و ... می توانند مبنایی برای تحلیل آثار موسیقی سنتی ایران باشند.

کلیدواژه ها:

عشق ، سهروردی ، جمال شناسی ، عرفان اسلامی.