آزادی بیان دانشگاهی در ایران: خودمردم نگاری رانسیری یک تجربه ی آموزش برخط

پیشینه و اهداف: آزادی دانشگاهی می تواند شامل آزادی بیان در دانشگاه و بر دانشگاه باشد. حق آزادی بیان و کنش بیان آزادانه، هم درباره ی دانشجویان و هم درباره ی استادان، پژوهیدنی است. درباره ی امکان های فناورانه ی بیان آزادانه در کلاس مجازی، تعاملی تر شدن ارتباط دانشجو -استاد (و ارتباط استاد -دانشجو) در ارتباط های با وساطت فناوری، و تبلور فرهنگ های مشارکتی دانشگاهی در فضای سایبر (و فرهنگ های دانشگاهی مشارکتی در فضای فیزیکی)، امیدهایی ابراز شده است. پرسش آن است که آیا دانشجویان خود را برخوردار از آزادی بیان می دانند؟ اگر آری، چرا این حق را در قالب کنش بیان آزادانه متجلی نمی­کنند یا با کدام جایگزین ، آن را نمودین می­کنند؟ در غیر این صورت، موانع بیان آزادانه و محدودیت های آزادی بیان در ارتباط های آموزشی دانشگاهی برخط چه هستند؟روش : این مقاله بر اساس یک خودمردم­نگاری از یک تجربه آموختن برخط نگاشته شده است. داده­ها از ارتباطهای برخط دانشجویان در برنامه کارشناسی ارشد علم اطلاعات، دانشگاه تبریز، سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ گردآوری شده بودند. این میدان بر اساس فن نمونه­گیری در دسترس انتخاب شده بود.یافته ها: در این تجربه آموزش دانشگاهی برخط در دوران همه گیری کرونا در ایران، کمتر شاهد بودیم که دانشجویان آزادی بیان خود را در قالب پرسش، چالش یا انتقاد به کار گیرند. من به مفاهیم پلیس، سیاست، ناراهه، عدم توافق و سوژگی ژاک رانسیر ارجاع دادم تا ادراک دانشجویان به (عدم) برخوداری از آزادی بیان، کنش (عدم) بیان آزادانه توسط آن ها، و بافت های اجتماعی گسترده­تر این ارتباط ها را معنادار کنم.نتیجه گیری: آزادی بیان در اینترنت، در آموزش عالی، و در دانشگاه دیجیتال، گاه محدود، گاه ممیزی، و گاه حتی مسدود می­شود.

کلیدواژه ها:

آزادی بیان ، آزادی دانشگاهی ، آموزش برخط