ارزیابی مدل های رقومی ارتفاعی مبتنی بر سنجش از دور جهت کاربرد در مدلسازی هیدرولیکی سیلاب

عدم دسترسی به نقشه های زمینی با دقت بالا بویژه در حوضه های فاقد آمار، بسیاری از پروژه های مرتبط با مبحث سیلاب و هیدرولیک جریان را با چالشی اساسی روبرو می نماید. نقطه مقابل نقشه های زمینی، DEMهای مبتنی بر سنجش از دور قرار دارند که به علت یکنواختی داده ها و دسترسی رایگان به آنها در سالهای اخیر مورد توجه بسیاری از محققین در مطالعات مختلف به ویژه مدلسازی هیدرولیکی سیلاب قرار گرفته اند. پژوهش حاضر با هدف بررسی کفایت این منابع ارتفاعی جهت کاربرد در مدلسازی هیدرولیکی سیلاب به انجام رسیده است. نتایج حاصل از کاربرد منابع ارتفاعی مختلف در دو رودخانه سرباز و سجاس رود حاکی از آن است که DEMهای ۳۰ متری ALOS نسبت به منابع دیگر، از قابلیت به مراتب بالاتری جهت ساخت مدل هندسی و متعاقب آن مدلسازی هیدرولیکی سیلاب برخوردار می باشند. به عنوان مثال، متوسط خطای نسبی ناشی از کاربرد این منبع در تخمین پهنه سیلاب دو رودخانه سرباز و سجاس رود به ترتیب کمتر از ۱۳ و ۹ درصد می باشد. بر خلاف این منبع، نتایج حاصل از کاربرد DEMهای ASTER در هیچکدام از رودخانه های مزبور چندان رضایت بخش نبوده به طوریکه متوسط خطا در برآورد پهنه سیلاب با استفاده از این منبع بیش از ۳۸% می باشد. در یک جمع بندی کلی می توان چنین عنوان نمود که DEMهای ALOS و ASTER به ترتیب بهترین و بدترین منبع ارتفاعی برای ساخت مدل هندسی و متعاقب آن مدلسازی هیدرولیکی سیلاب می باشند و لذا در حوضه های فاقد آمار استفاده از DEMهای ۳۰ متری ALOS به ویژه در مطالعات فاز یک می تواند بسیار گره گشا باشد.

کلیدواژه ها:

مدلهای رقومی ارتفاعی (DEMs) ، سنجش از دور ، پهنه سیلاب و مدلسازی هیدرولیکی