نوسان ایمان و کفر از نظر ابن عربی و ملاصدرا
محل انتشار: فصلنامه اندیشه دینی، دوره: 10، شماره: 35
سال انتشار: 1389
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 245
فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JRT-10-35_006
تاریخ نمایه سازی: 29 بهمن 1401
چکیده مقاله:
ایمان در اندیشه ی دینی از بالاترین ارزش برخوردار است، ولی همیشه این سوال مطرح بوده است که آیا همه ی مومنان از ایمانی یکسان و مشابه و در نتیجه از ارزشی مساوی برخوردارند؟ به عبارت دیگر، آیا ایمان و کفر افزایش و کاهش پذیر است؟ پذیرفتن هر یک از دو طرف مساله، نتیجه ی پاسخ به سوالاتی است از قبیل این که آیا ایمان و کفر امری بسیط است یا مرکب؟ و آیا عمل در حقیقت آن دو دخیل است یا خیر؟ دانشمندان اسلامی در پاسخ به این پرسش ها اختلاف نظر دارند. این مقاله متکفل کشف و مقایسه ی دیدگاه دو تن از اندیشمندان برتر اسلامی، یعنی ملاصدرا و ابن عربی است. با توجه به مستندات ملاصدرا، از قبیل آیات قرآنی، مبانی عمومی فلسفه او از جمله: اصالت وجود، تشکیکی بودن وجود، حرکت جوهری و ... و نظرات کلامی وی از جمله وجودی تلقی کردن کفر و ایمان و ...، این نتیجه به دست آمده است که کفر و ایمان در دیدگاه او، شدت و ضعف پذیر است. اما ابن عربی به دلیل عدم ورود در بسیاری از مسایل مربوط به ایمان و کفر در آثار خود و نیز ذووجوه بودن عباراتی که در این باره از او به جا مانده است، نظر واحد و قطعی خود را ارائه نداده است. با این حال، با توجه به غلبه ی دلایل و شواهد دال بر تایید امکان و وقوع نوسان در کفر و ایمان، باید توجیهاتی را ارائه داد تا اختلافات ظاهری و احتمالی را برطرف سازد. در صورت مدلل نمودن موارد خاص، می توان گفت او نیز به کاهش و افزایش ایمان و کفر معتقد است، هرچند مبانی وی تنوع و استحکام مبانی صدرایی در امکان و روایی پذیرش شدت و ضعف در کفر و ایمان را ندارد.
کلیدواژه ها:
۱- ایمان ۲- کفر ۳- ابن عربی ۴- ملاصدرا ۵- عین ثابت
نویسندگان
سیدمحمد مرتضوی
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد
ابراهیم مهرابی
دانشجوی دکترای مبانی نظری اسلام دانشگاه فردوسی مشهد
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :