واسنجی مدل هیدرولوژیکی VIC-۳L با استفاده از داده های ماهواره ای رطوبت سطحی خاک

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کارائی داده های ماهواره ای رطوبت سطحی خاک ASCAT در واسنجی مدل هیدرولوژیکی VIC-۳L در سطح حوضه آبریز سفیدرود به انجام رسیده است. نتایج بدست آمده در گام زمانی روزانه حاکی از آن است که در صورت استفاده از منبع رطوبتی ASCAT مقدار ضریب همبستگی بین رواناب شبیه سازی شده و مشاهداتی در حدود ۷۵/۰ می باشد و این در حالیست که در صورت استفاده از داده های جریان مشاهداتی برای واسنجی مدل، مقدار ضریب همبستگی در حدود ۸۰/۰ می باشد. در گام زمانی ماهانه نیز استفاده از داده های ماهواره ای رطوبت سطحی خاک، منجربه افزایش عملکرد مدل VIC-۳L در شبیه سازی رواناب خروجی از حوضه شده است. همچنین از آنجائی که میزان خطای مدل در برآورد حجم رواناب در گام زمانی ماهانه (۲/۱۷ درصد) نسبت به گام زمانی روزانه (۵/۳۸ درصد) به مراتب کمتر می باشد، از این روش واسنجی می توان برای تخمین آورد ماهانه با دقت قابل استفاده بعمل آورد. یکی از مزیت های واسنجی مدل با استفاده از داده های ماهواره ای رطوبت خاک بر خلاف واسنجی با استفاده از داده های جریان مشاهداتی این است که می توان تغییرات مکانی پارامترهای مدل در سطح حوضه را نیز برآورد نمود که این مساله خود می تواند دید بهتری از عملکرد مدل در سطح حوضه را فراهم نماید. هچنین عدم وجود داده های دبی ثبت شده در بسیاری از حوضه ها، امکان واسنجی مدلهای هیدرولوژیکی را با محدودیت اساسی روبرو می نماید و این در حالیست که منابع ماهواره ای با دارا بودن توان تفکیک زمانی و مکانی وسیع از کارائی بسیار زیادی برخوردار می باشند.

کلیدواژه ها:

رطوبت سطحی خاک ، سنجش از دور ، رواناب ، واسنجی ، مدل VIC-۳L