صدور حکم حجر مدیون بدون تقاضای طلبکاران از سنت فعلی امام علی (ع) با تاکید بر آراء امام خمینی (ره)

در تمامی ادیان و مکاتب و نظام های حقوقی، بدهکار موظف به تادیه بدهی خود می باشد. حال اگر مدیون دچار ورشکستگی شده و قادر به ادای دین خود نباشد، آیا حاکم می تواند بدون درخواست طلبکاران حکم حجر مدیون را صادر کند یا درخواست طلبکاران شرط لازم است؟ این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی و با بهره مندی از ابزار کتابخانه ای، این مسئله را از منظر فقهای امامیه با تاکید بر آراء امام خمینی (ره) ذیل سنت فعلی امام علی (ع) بررسی کرده است. سنت فعلی که حاکی از فعل امام (ع) به قصد تشریع است بخشی از سنت می باشد که در استنباط احکام شرعی کمتر به آن توجه لازم شده است. یافته های پژوهش نشان داد که در این مورد سه قول وجود دارد. قول اول که قول مشهور و امام خمینی (ره) است براساس سنت فعلی امام علی (ع) در روایت غیاث و اسحاق، اجتماع جمیع شرایط برای صدور حکم حجر را لازم می دانند و در این شرایط درخواست طلبکاران شرط لازم است. قول دوم اجتماع شرایط را لازم نمی داند و به محض اثبات ورشکستگی، صدور حکم حجر حاکم را جایز می داند. و قول سوم حتی اجتماع جمیع شرایط را هم مجوزی برای صدور حکم حجر نمی داند. با توجه به فتوای مشهور فقهای امامیه و سنت فعلی امام علی (ع)، قول اول ارجح به نظر می رسد و حقوق موضوعه نیز طبق آن بنا شده است

کلیدواژه ها:

حجر ، مدیون ، حاکم ، سنت فعلی ، امام علی (ع) ، حکم شرعی ، فقهای امامیه ، امام خمینی (ره)