تاثیر روش های خاک ورزی حفاظتی بر خصوصیات فیزیکی خاک و عملکرد پنبه در تناوب پنبه-گندم

چکیده اثر خاک ورزی حفاظتی بر خصوصیات خاک و عملکرد محصول ممکن است تحت تاثیر شرایط اقلیمی، نوع خاک، نوع محصول و تناوب زراعی تغییر نماید. بنابراین، بررسی اثرات این نوع روش های خاک ورزی در شرایط آب و هوایی مختلف، خاک های با بافت های متفاوت و تناوب های زراعی گوناگون ضروری است. در این تحقیق اثر روش های خاک ورزی حفاظتی بر خصوصیات خاک، عملکرد پنبه و بازده اقتصادی آن در تناوب گندم-پنبه در اقلیم گرم استان فارس بررسی شد. تحقیق در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تیمار و چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب به­مدت چهار سال اجرا شد. تیمارهای تحقیق شامل کم خاک ورزی، بی خاک ورزی (کشت مستقیم) و خاک ورزی مرسوم (شاهد) بودند. نتایج نشان داد که روش های خاک ورزی اثر معنی داری بر حفظ رطوبت در خاک داشتند به طوری که تیمارهای بی خاک ورزی و کم خاک ورزی نسبت به­خاک ورزی مرسوم، مقدار رطوبت خاک را به ترتیب ۲۲/۱۵ و ۴۷/۵ درصد افزایش دادند. روش خاک ورزی اثر معنی داری بر نفوذ تجمعی آب در خاک، پایداری خاک دانه ها و عملکرد پنبه نداشت. مقایسه اقتصادی تیمارهای خاک ورزی نیز نشان داد که خاک ورزی مرسوم دارای بیشترین بازده اقتصادی بود و روش های کم خاک ورزی و بی خاک ورزی در رتبه های بعدی قرار داشتند، هر چند تولید تحت همه روش های خاک ورزی اقتصادی (دارای سود) بود. بنابراین، چنان­چه در جایگزینی خاک ورزی مرسوم با خاک ورزی حفاظتی در مناطق گرم استان فارس مدیریت مناسب اعمال شود، می­توان از مزایای این روش در کشت پنبه استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی: روش های خاک ورزی ، عملکرد پنبه ، خصوصیات خاک ، بازده اقتصادی