چالش های فلسفه اسلامی از دیدگاه فیلسوفان جهان اسلام

هدف این مقاله بررسی چالش های فلسفه اسلامی از دیدگاه فیلسوفان جهان اسلام می باشداز نظر فیلسوفان جهاناسلام، فلسفه مجموعه مسائلی برهانی درباره موجود بما هو موجود است.خاستگاه فلسفه اسلامی،یونان باستاناست . مسلمانان از قرن دوم هجری، ترجمه آثار فلسفی را آغاز کردند. فلسفه در کاملترین معنی خود در قرن سوم هجریشروع شدکه مجموعه ای از مسائل عقلی و برهانی، که شامل امور عامه،خداشناسی،علم النفس،معرف شناسی و دین شناسیفلسفی در فرهنگ اسلامی به عنوان فلسفه اسلامی می باشد.فلسفه اسلامی به طور عمده حاصل ترجمه آثار یونانی است؛لیکناز همان اوایل ورود اندیشه های فلسفی یونانی، اجتهادها و نوآوری ها و افزایش و پیرایش متفکران مسلمان، قرین و توام بااقتباس فلسفی آنها از یونان بوده و همراه با آن تکوین و استمرار یافته است.مسلمین به تدریج پس از ترجمه و آشنایی بااندیشه های یونانی به شرح و نقد و آنگاه تغییر برخی اصول موضوعه و مسائل و تشکیل نظام های مختلف فلسفیپرداخته اند.برای مثال، تعداد مسائل فلسفی را که در آغاز نزدیک به دویست مساله بود، به پیش از هزار مساله افزایش داده اند.یاعلاوه بر مکتب مشایی مکاتبی از قبیل مکتب اشراقی و حکمت متعالیه را تاسیس نمودهاند.فلسفه اسلامی یعنی استفاده وبهره وری از متون و محتوای اسلامی در مقام شکار و گردآوری است؛ در این حالت مقام داوری، مقامی وراء تاثیر و تاثیراتدینی می باشد و مرحلهای منفک و جدا از این قیود است و به صورت ثابت در تمام فلسفه ها اعم از اسلامی، مسیحی، یهودیاعمال میشود.مقام داوری نیز در این دیدگاه بیشتر ناظر به جنبه روشی است.علمی که بدین طرق حاصل می شود می توانعلم اسلامی به معنای عام قلمداد کرد . فلسفه مشاء، فلسفه اشراق و حکمت متعالیه، سه مکتب فلسفی مهم در جهان اسلام اند.فلسفه مشاء، نخستین مکتب فلسفه اسلامی، تحت تاثیر ارسطو، روشی کاملا استدلالی دارد. برخلاف این مکتب فلسفی، فلسفهاشراق افزون بر روش عقلی و استدلالی، بر شهود درونی و سیر و سلوک، تاکید میکند. حکمت متعالیه، نام نظام فلسفه ایاست که ملاصدرا بنا کرد. او با ترکیب سه روش عقلی و نقلی و شهودی، تلاش کرد مکتب فلسفی جدیدی ارائه دهد کهضعف های مکتب های فلسفی پیشین را نداشته باشد. در حکمت متعالیه، سه منبع معرفت، یعنی وحی و عقل و شهود معنوییا مکاشفه عرفانی، به هم پیوند خورده اند.

کلیدواژه ها:

فلسفه اسلامی ، فیلسوفان جهان اسلام ، مکتب های فلسفی ، فرهنگ اسلامی ، فلسفه مشاء ، فلسفه اشراق و حکمت متعالیه