ادله اثبات دعوا (در فقه و حقوق)

ادله­ی اثبات دعوا (در امور حقوقی) از اهمیت بسزایی برخوردار می­باشد؛ زیرا دلیل، وسیله اثبات حق است و آن­چه که برای صاحب حق مثمر ثمر می­باشد، شناخت حق و تکلیف همراه با اثبات آن است. به همین دلیل، در قوانین آیین دادرسی کشورها، فصل خاصی به ادله­ی اثبات دعوا اختصاص پیدا کرده است. حقوق­دانان تعاریف متعددی از ادله اثبات دعوا ارایه داده­اند؛ اما بر اساس تعریف قانونی (م ۲۵۳ ق.آ.د.م ایران)، «دلیل عبارت از امری است که اصحاب دعوا برای اثبات دعوی یا دفاع از دعوی به آن استناد می­نمایند»، از قبیل: اقرار، بینه، اسناد کتبی، امارات، قسم، معاینه محل، تحقیق محلی و کارشناسی. در این مقاله، ادله اثبات دعوا از جنبه­های مختلف آن همچون ماهیت، انواع و موضوع آن مورد بحث قرار گرفته است و از لحاظ چگونگی توجه و ارزش­گذاری به دلایل، ما با سه نوع سیستم در «نظام قانونی» مواجه هستیم که عبارتند از: سیستم ادله­ی قانونی، سیستم ادله­ی معنوی و سیستم ادله­ی مختلط. در فقه و حقوق ایران، ادله اثبات محدود و محصور هستند و صرفا از راه و روش معینی می­توان برای اثبات دعوا بهره گرفت.

کلیدواژه ها:

دلیل ، دعوا ، دلیل اثبات دعوا ، سیستم ادله اثبات دعوا و موضوع ادله اثبات دعوا