ارائه راهکاری جهت تبیین اثرات اقتصادی انرژی بر محیط زیست

همان گونه که اقتصاد جهانی رو به رشد است، نیاز به ذخیره ثروت های مشترک طبیعی با رویکرد توسعه پایدار رو به فز ونی دارد . در این راستا پروژه بازنگری زیست محیطی انرژی در جمهوری اسلامی ایران در جستجوی حلقه های مشترک محیط زیست و انرژی است ، یعنی اثرات بخش انرژی ب ه روی محی ط زیست که با هدف ارا یه پیشنهاد ها و سیاست هایی مبنی بر کاهش اثرات مخرب این بخش همراه با حفظ روند توسعه اقتصادی به انجام رسیده است . هدف اصلی این تحقیق ، کم ی نمودن خسارات زیست محیطی ناشی از چرخه انرژی شامل اکتشاف، استخراج، پالایش، توزیع، انتقال و مصرف انواع حامل های انرژی به ویژه سوخت های فسیلی می باشد که بت وان بدین ط ریق هزینه های بی رونی را در بهای فرو ش حامل های انرژی درونی سازی نمود . این تحقیق با مشارکت، هدایت و مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست و با پشتیبانی بانک جهانی انجام گردید . مطالعه بازنگری زیست محیطی انرژی ) ) Environmental Energy Review که به اختصار EER نامیده می شود در جستجوی انواع شکل های انرژی و آثار زیست محیطی آن در تمام مراحل چرخه انرژی با تاکید خاص بر بخش نفت و گاز کشور می باشد . همچنین در این تحقیق اثر مصرف حامل های انرژی در آلودگی های زیست محیطی، خسارات وارده و فشارهای ناشی از یارانه های پرداختی انرژی بر بودجه های دولتی و تولید ناخالص ملی مورد بررسی قرار گرفته اند . مطابق نتایج حاصله از این تحقیق، کل یارانه انرژی ایران در سال ۱۳۸۰ حدود %۱۷/۸ از تولید ناخالص داخلی (GDP) می باشد که با اضافه نمودن هزینه های سلامت ناشی از آلودگی هوا، کل هزینه های اقتصادی و زیست محیطی بخش انرژی به بیش از %۲۳/۵ تولید ناخالص داخلی می رسد . همچنین در این تحقیق با عنایت به یارانه های تعلق گرفته به بخش انرژی و آثار زیست محیطی، ۲۵ سیاست تعریف شده و با استقاده از آنالیز فایده هزینه زیست محیطی این سیاست ها به چهار گروه ( سیاست دو سر برد، سیاست اقتصادی و ثمربخش، سیاس تی که با لحاظ خسارت های جهانی ثمربخش خواهد بود، سیاستی که از لحاظ هزینه ثمربخش نیست ) تقسیم می شوند . با اختیار نمودن برنامه عمل و حذف یارانه ها و با استفاده از سیاست منبع انتشار گاز از چاه های نفت حدود ۱۸۰۰۰۰ گیگاگرم CO۲ ذخیره شده، با کاهش اتلاف برق در انتق ال و توزیع تا سال ۲۰۱۰ حدود ۸۴ میلیارد ریال هزینه خسارت اجتناب شده و ۵/۷ میلیون تن، با استفاده از سیاست صندوق بهره وری انرژی بخش صنایع حدود ۲۹۰۰ میلیارد ریال هزینه خسارت اجتناب شده و ۱۴/۲ تن CO۲ کاهش یافته، با استفاده از سیاست مدیریت تقاضا و ذخایر سال یانه تا سال ۲۰۱۰ ، ۳۸۰۰ گیگاوات ساعت تولید انرژی اجتناب شده و ۱/۸ میلیون تن CO۲ اجتناب شده و با استفاده از سیاست تغییر سوخت از مایع به گازطبیعی در صنایع ۲۰۹۶ میلیارد ریال هزینه خسارت و ۳/۹ میلیون تن CO۲ اجتناب شده و جذابیت اقتصادی زیست محیطی ایجاد خواهد شد .

کلیدواژه ها:

بودجه دولت ، توسعه پایدار ، اقتصاد انرژی ، سیاستهای دولت ها