An investigation on alfalfa aphids and their parasitoids in different parts of Iran, with a key to the parasitoids (Hemiptera: Aphididae; Hymenoptera: Braconidae: Aphidiinae)

در این تحقیق اطلاعاتی در زمینه ی پراکنش و رابطه ی بین شته های یونجه و پارازیتوییدهای آنها در مناطق مختلف یازده استان ایران همراه با کلید شناسایی ارایه می گردد. مهمترین شته های یونجه عبارت بودند از Therioaphis trifolii maculata (Buckton) و Acyrthosiphon pisum (Harris) و سپس Aphis craccivora Koch و Acyrthosiphon kondoi Shinji. الگوی پراکنش این شته ها در مناطق مختلف متفاوت بود. T. trifolii maculata پراکنش وسیعی تقریبا در کلیه ی نواحی مورد مطالعه داشت ولی A. craccivora اغلب در نواحی کم ارتفاع شامل دشت های شرق و نواحی مرکزی ایران پراکنده بود. A. pisum و A. kondoi عمدتا در نواحی مرتفع تر فعالیت داشتند. زنبورهای Trioxys complanatus Quilis و Praon exsoletum (Nees)پارازیتوییدهای اختصاصی شته ی T. trifolii maculata بوده و تقریبا در اغلب نواحی مورد مطالعه پراکنده بودند. گونه های Acyrthosiphon اغلب توسط زنبور پارازیتویید Aphidius ervi Haliday و سپس Aphidius smithi Sharma & Subba Rao و Aphidius eadyi Starý, Gonzalez & Hall. مورد حمله قرار می گرفتند. زنبور Lysiphlebus fabarum (Marshall) پارازیتویید عمومی شته ی A. craccivora بوده ولی Ephedrus persicae Froggatt به طور موضعی روی این شته فعالیت داشت. زنبور Praon volucre (Haliday) دارای فعالیت محدود روی شته های A. pisum و A. craccivora بود ولی پارازیتوییدهای دیگر شامل Aphidius colemani Viereck، Lysiphlebus confusus Trembly & Eady و Diaeretiella rapae (McIntosh) به صورت محدود تنها از روی شته ی A. craccivora جمع آوری شدند. با در نظر گرفتن وقوع همزمان شته های یونجه و پارازیتوییدهای آنها در اکثر نواحی مورد مطالعه، به نظر می رسد که در کنار سایر روش های کنترل آفات در یک برنامه ی مدیریت تلفیقی، می بایستی توجه بیشتری به پارازیتوییدهای شته های یونجه، مخصوصا گونه های اختصاصی بشود.

کلیدواژه ها:

یونجه ، شته ها ، پارازیتوییدهای شته ها ، پراکنش ، ایران