تاثیر پدیده انسو بر تغییرپذیری منابع آب های سطحی استان همدان

بررسی عوامل موثر بر جریانهای رودخانهای در مطالعات منابع آب از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این راستا تاثیر پدیدههای بزرگ مقیاس آب و هوایی بر جریانهای رودخانهای و مطالعه تغییرات درونسالی آن با پدیده انسو در سالهای اخیر مورد توجه پژوهشگران بوده است. در این مطالعه تاثیر پدیده انسو بر مقدار جریانهای رودخانهای ۱۴ ایستگاه آبسنجی منطقه همدان با استفاده از دو شاخص TNI و MEI بررسی گردید. نتایج نشان داد که مقادیر جریانهای رودخانهای کلیه ایستگاههای آبسنجی مورد مطالعه نسبت به پدیده انسو عکسالعمل متفاوتی از هم نشان میدهند. نتایج حاکی از تاثیرپذیری تغییرات جریان ۱۱ ماه از سالهای مورد مطالعه با شاخص TNI و به­طور متناظر ۱۰ ماه از سال­های مورد مطالعه با شاخص MEI، از پدیده انسو بود. بررسی درصد تراکم یا درصد وقوع فاز لانینای شاخصهای انسو در سطح کل منطقه نشان داد که به­ترتیب در ۱۲/۶۴ درصد از موارد، فاز لانینای شاخص­های TNI و MEI غالب بوده­اند. هم­چنین برازش مدل رگرسیونی بر دادههای مقدار جریان ایستگاههای آبسنجی و شاخصهای انسو نشان داد که شاخص TNI حدود ۷۵ درصد از تغییرات جریان منطقه مورد مطالعه را توصیف می­کند. درحالیکه شاخص MEI، فقط قادر به توجیه حدود ۵۱ درصد از تغییرات جریان بود. در حالت کلی میتوان نتیجه گرفت که استفاده از شاخص TNI برای توجیه تغییرات جریان ماهانه رودخانههای استان همدان مناسب­تر از شاخص MEI میباشد.

کلیدواژه ها:

انسو ، جریان رودخانه ، شاخص MEI ، شاخص TNI