برنامه ریزی تخصیص منابع آب تحت سناریو های مدیریتی در حوضه گرگان رود

با توجه به رشد سریع جمعیت و محدود بودن منابع آب، مدیریت جامع منابع آب از اهمیت فراوانی برخوردار است. برای مدیریت و برنامه ریزی بهینه منابع آب در سطح یک حوضه مدل­های مختلفی وجود دارد. در سال­های اخیر مدل WEAP به دلیل جامعیت در لحاظ کردن توام فرآیند­های فیزیکی– هیدرولوژیکی و سیستم مدیریت یکپارچه و اولویت­بندی تخصیص منابع آب، مورد توجه بسیاری از محققان قرارگرفته است. هدف اصلی از انجام این تحقیق بهره­گیری از مدل WEAP برای تعیین مقدار آب تخصیص یافته برای بخش صنعت از سد­های گلستان و وشمگیر در حوضه گرگان­رود (استان گلستان) بود. در این راستا ابتدا حوضه آبریز گرگان­رود از نظر آورد ماهانه شبیه سازی شد و مدل برای شرایط پایه و سناریوهای مختلف اجرا گردید. برای این منظور از روش سال آبی مدل WEAP استفاده شد. در این مدل، حجم رسوب­گذاری در مخازن سدها به صورت اضافه نمودن حجم مرده در پایان هر ماه به صورت تجمعی، در نظر گرفته شده است. پس از بررسی­های انجام شده و مدل نمودن حوضه گرگان­رود، درصد حجم آب قابل تخصیص برای نیازهای کشاورزی، صنعت، آبزی پروری و زیست­محیطی با توجه به اهداف موردنظر طرح به دست آمد. نتایج نشان داد در برنامه­ریزی جدید تخصیص منابع آب حوضه گرگان­رود می توان با پذیرفتن ۵ % کاهش اعتماد­پذیری سیستم، نیاز صنعت حاشیه سد وشمگیر را به میزان ۵/۹ میلیون متر مکعب تامین کرد. در نظر نگرفتن رسوب­گذاری مخزن در مدل­سازی، میزان اعتماد­پذیری سیستم را به میزان قابل توجهی کاهش داد. لحاظ نمودن کاهش رسوب­گذاری در مخزن، (هر پنج سال به میزان ۱ میلیون متر مکعب) ازیک طرف و افزایش راندمان آبیاری از طرف دیگر می­تواند اعتماد­پذیری سیستم را در برنامه­ریزی حفظ کند.

کلیدواژه ها:

اعتمادپذیری ، برنامه ریزی منابع آب ، تخصیص آب ، حوضه گرگان رود ، مدل WEAP ، مصرف صنعت