تاثیر عامل تندی شیب در دقت برآورد هدررفت خاک با نسخه های مدل USLE در کشت زارهای دیم منطقه نیمه خشک زنجان
محل انتشار: فصلنامه دانش آب و خاک، دوره: 30، شماره: 3
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 117
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_WASO-30-3_003
تاریخ نمایه سازی: 25 دی 1401
چکیده مقاله:
تندی شیب یکی از مهمترین عوامل در فرسایش خاک است که در مدلهای فرسایش خاک مانند معادله جهانی فرسایش خاک (USLE) و نسخههای آن، بهعنوان عامل تندی شیب (S) بیان شده است. اطلاعات کافی در مورد دقت مدلهای فرسایش خاک در برآورد عامل تندی شیب در کشت زارهای دیم منطقه نیمهخشک وجود ندارد. بنابراین در این پژوهش، شش کشت زار دیم با شیب متفاوت (۸، ۱۱، ۱۵، ۱۸، ۲۰ و ۲۴ درصد) در منطقه نیمهخشک زنجان انتخاب و هدررفت خاک در کرتهایی به ابعاد ۵/۱ متر ×۵/۲ متر تحت بارانهای طبیعی طی دوره یک سال آبی از مهر ۱۳۹۴ تا پایان شهریور ۱۳۹۵ اندازهگیری شد. بر اساس نتایج حاصله، از ۸۲ رخداد بارندگی طی دوره پژوهش فقط ۸ رخداد منجر به هدررفت خاک در کرتها شدند. عامل تندی شیب بر مبنای نسبت هدررفت خاک از زمین مورد نظر به هدررفت خاک از زمینی با شیب ۹ درصد اندازهگیری شد و با استفاده از مدلهای USLE، RUSLE، USLE-MM و AUSLE برآورد شد. رابطهای قوی بین هدررفت خاک و درصد شیب کشت زار مشخص شد (۹۲/۰=۲R). با افزایش درصد شیب، هدررفت خاک بهشدت افزایش یافت و مقدار عامل تندی شیب (S) برآورد شده با استفاده از مدلهای USLE و USLE-MM بهترتیب ۴ و ۱۵ درصد بیشتر بود در حالی که مدلهایAUSLE و RUSLE بهترتیب ۱۳ و ۱۰ درصد کمتر از مقدار مشاهدهای نشان دادند. این مطالعه بیانگر این است که USLE در مقایسه با نسخههای اصلاحی آن مدلی مناسبتر برای برآورد عامل تندی شیب در کشت زارهای دیم منطقه نیمهخشک است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
علی رضا واعظی
استاد، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
فریباالسادات حسینی
دانشجوی دکارشناسی ارشد، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :