بررسی موقعیت چرخه تجاری در ایران و تاثیر آن بر کارآیی برنامه های محرک مالی و سرمایه گذاری

هدف اصلی در این مقاله بررسی آثار موقعیت چرخه تجاری بر کارآیی برنامه های محرک مالی و سرمایه گذاری در ایران است. بدین منظور، در ابتدا ادوار تجاری با استفاده از روش فیلترینگ هادریک – پرسکات و داده های سال های ۱۳۳۸ الی ۱۳۹۱ استخراج شده است. سپس سال های مذکور بر حسب موقعیت چرخه تجاری به دو رژیم شامل رژیم بالا و رژیم پایین تفکیک و اثرات شوک های برنامه های محرک مالی (افزایش مخارج دولت و کاهش مالیات) بر رشد اقتصادی بررسی شده است. این بررسی از طریق برآورد یک الگوی VAR آستانه ای شامل سه متغیر تولید ناخالص داخلی، مخارج دولت و مالیات با فرض واریانس ناهمسانی جملات اختلال در دو رژیم مذکور و استخراج توابع عکس العمل آنی و تجمعی انجام شده است. نتایج بیانگر این است که کارایی برنامه های محرک مالی دولت به موقعیت چرخه تجاری وابسته است. به طوریکه، برنامه محرک مالی به صورت افزایش مخارج دولت و کاهش مالیات به ترتیب در رژیم پایین و بالا کارآتر هستند. براین اساس، بهترین برنامه محرک مالی دولت جهت تحریک رشد اقتصادی در شرایط رکودی افزایش مخارج دولت و در شرایط رونق کاهش مالیات می باشد.   Abstract The main objective of this paper is to investigate the effects of the business cycle position on the effectiveness of fiscal stimulus Programs and investment in Iran. For this purpose, first business cycle is extracted by applying methods Hodrick – Prescott Filter and data years ۱۳۳۸ to ۱۳۹۱.Then, these years in terms of the business cycle position to two regimes include upper regime and lower regime, is separated and investigated the effects of fiscal stimulus programs shocks (increasing government spending and tax cuts) on economic growth. The investigation have been done by estimating a threshold VAR model including three variables: GDP, government spending and taxes, assuming disturbance terms' heteroskedasticity in two regimes and derivation of cumulative and impulse response functions. The results indicate that the effectiveness of the government's fiscal stimulus is dependent on the position of the business cycle. So, fiscal stimulus plan in the form of increaseing government and tax reductions are more efficient in lower and upper regime, respectively. Accordingly, increasing government spending  in recession conditions and tax cuts in  booming conditions is the best fiscal stimulus plan to stimulate economic growth.

کلیدواژه ها:

: چرخه تجاری ، مدل خودرگرسیون برداری آستانه ای ، فیلتر هادریک – پرسکات ، برنامه های محرک مالی طبقه بندی JEL: E۳۲ ، E۳۷ ، C۵۴