بررسی فضای واکه ای و همبستگی برخی شاخص های آکوستیکی با وضوح گفتار در کودکان فارسی زبان مبتلا به دیزآرتری ناشی از فلج مغزی اسپاستیک

مقدمه و هدف: یکی از ویژگی های اصلی و مشخصه دیزآرتری (گفتار فلجی)، تولید غیردقیق همخوان ها و واکه ها است که عامل اصلیوضوح پایین گفتار است. از آنجا که تعداد واکه ها، ویژگی های تولیدی و آکوستیکی آنها در زبانهای مختلف متفاوت است و تا آنجا کهمی دانیم در زبان فارسی در این کودکان مطالعه ای انجام نشده است، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی و مقایسه فرمنت واکه ها و فضایواکه ای در کودکان فلج مغزی اسپاستیک و تعیین رابطه وضوح گفتار آنها با شاخص های آکوستیکی فضای واکه ای، نسبت مرکزی شدنفرمنت ها و شاخص تولید واکه انجام شد.مواد و روش ها : در این مطالعه مقطعی، ۱۱ کود ک دارای دیزآرتری ۹ - ۳ ساله از کلینیک های توانبخشی و ۱۱ کودک سالم همتا بهلحاظ سنی و جنسیتی به روش در دسترس انتخاب شدند. برای هر یک از ۶ واکه زبان فارسی ۲ کلمه تک هجایی با ساختار CVC برایتحلیل انتخاب شد و توسط کودک بیان شد. صدای کودکان توسط دستگاه ضبط صدا مدل Sony ICD-PX۴۴۰ ذخیره و از طریقنرم افزار PRAAT مورد تحلیل آکوستیکی قرار گرفت. برای محاسبه وضوح کلمه و واکه نیز از میانگین درصد موارد صحیح تشخیصداده شده توسط ۲ فرد ناآشنا با گفتار کودک استفاده شد.یافته ها : تفاوت معنادار بین دو گروه تنها در فرمنت سوم واکه های / a / و / u / و فرمنت دوم واکه / o / مشاهده شد اما در سایر فرمنت هاتفاوتی وجود نداشت. فضای واکه ای در کودکان دارای دیزآرتری بطور معناداری کوچکتر و وضوح کلمات و واکه هایشان کمتر از کودکانطبیعی بود. هر سه شاخص آکوستیکی مورد بررسی VAS ، VAI و FCR رابطه معنادار متوسطی با وضوح واکه و کلمه داشت.نتیجه گیری: وضوح و فضای واکه ای در کودکان دارای دیزآرتری ناشی از فلج مغزی اسپاستیک بطور معناداری نسبت به همتایان سنیکاهش یافته و وضوح واکه ها و کلمات همبستگی معنادار متوسطی با شاخص های آکوستیکی فضای واکه ای، شاخص صحت واکه و نسبتمرکزی شدگی فرمنت ها دارد و به نظر می رسد از هر سه شاخص میتوان برای بررسی تغییرات وضوح گفتار در کودکان استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

فضای واکه ای ، وضوح ، دیزآرتری ، فلج مغزی