مطالعه ریخت شناختی، ریخت سنجی و مولکولی برخی از جدایه های جغرافیایی نماتود بیمارگر حشرات Steinernema feltiae (Rhabditida: Steinernematidae) از شمال غرب ایران

با هدف مطالعه صفات ریخت شناختی، ریخت سنجی و مولکولی جدایه های نماتود بیمارگر حشرات Steinernema feltiae، هشت جدایه از شمال غرب ایران مورد شناسایی و بررسی قرار­گرفت. در بین جدایه­ها تنوع ریخت­شناختی مشاهده نگردید ولی تنوع ریخت سنجی قابل توجهی ردیابی و جدایه های جغرافیایی بر اساس صفات لاروهای آلوده­کننده در سه گروه متفاوت قرار گرفتند، گروه اول متشکل از جدایه­های IRA۲۵ و IRA۳۰، گروه دوم شامل IRA۲۱، IRA۲۸، IRA۳۴،IRA۲۲  و IRA۲۳ و IRA۱۷ با  بیشترین فاصله گروه سوم را تشکیل داد. گروه­بندی بر اساس داده­های ریخت­سنجی افراد نر، جدایه­ها را در چهار گروه قرار داد. جدایه­های IRA۲۲ ، IRA۲۳ و IRA۲۱ یک گروه، IRA۲۸، IRA۳۴ و IRA۲۵ گروه دوم و IRA۳۰ و IRA۱۷ هر کدام در یک گروه جداگانه قرار­گرفتند. مشابه گروه­بندی حاصل از لاروهای آلوده کننده، جدایه IRA۱۷ به صورت جداگانه و با بیش­ترین فاصله نسبت به بقیه گروه­ها قرار­گرفت. در بررسی الگوی PCR-RFLP ناحیه ITS-rDNA با شانزده آنزیم­ برشی اختلافی بین جدایه­ها مشاهده نگردید ولی بین جدایه های ایرانی و جدایه Pumping اختلاف قابل ملاحظه­ای به عنوان تنوع درون گونه ای مشاهده گردید. نتایج نشان داد هر چند که الگوی PCR-RFLP ناحیه ITS-rDNA آنزیم های HinfI، MspI و MboI جهت تفکیک جدایه های مورد بررسی حداقل از جدایه Pumping نشانگر کارآمدی می باشد اما در تفکیک جدایه های بومی فاقد کارایی بوده و لازم است روش های کارآمدتر، از جمله تجزیه و تحلیل نسب شناختی مبتنی بر ترادف نوکلئوتیدی ITS-rDNA یا دیگر نواحی ژنومی مناسب، مورد ارزیابی و استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

آنزیم های برشی ، ریخت سنجی ، نماتود بیمارگر حشرات ، ITS-rDNA ، PCR-RFLP