مطالعه ای بر دیدگاه حقوق خصوصی در مورد مفهوم خسارت بازداشت غیر قانونی وشیوه های جبران آن

در قانون جدید آیین دادرسی کیفری مسئولیت دولت نسبت به خسارات ناشی از بازداشت متهمان بیگناه،اعم از اینکه مبنای مسئولیت تقصیر یا خطای قاضی یا اشخاص دیگر باشد، پذیرفته شده است. قانون یادشده، ضمن شناسایی «حق» زیان دیده در مطالبه خسارت ناشی از بازداشت موقت، آیین ویژه ای را نیز به منظور اجرای این حق پیش بینی کرده است. یکی از موضوعاتی که در رشته حقوق خصوصی محلبحث است، مفهوم خسارت و شیوه های جبران آن می باشد. در همه نظام های حقوقی آنچه مسلم میباشد. این است که هرگاه ضرر وارد گردد باید جبران شود ضرر نیز ممکن است مادی، معنوی یا جسمانی باشد. یکی از مواردی که جبران خسارت در آن اهمیت بسزایی دارد موضوع «بازداشت غیرقانونی» می باشد. فرآیند کیفری که به منظور اجرای دادگری و تشخیص بزهکار انجام می شود، گاهی به بیراهه میرود و به جای محکوم کردن گناهکار، بی گناهی را مورد حکم کیفری قرار می دهد. در ادامه فرآینددادرسی، بی گناهی عده ی زیادی از این افراد ثابت گردیده و دادگاه حکم به برائت آنها می دهد. بر کسیپوشیده نیست که بازداشت و حبس افراد نه تنها موجب زیان مالی فرد در بند و خانواده تحت تکلف وسرپرستی او نیز می شود، بلکه موجب تالمات روحی و صدمات معنوی و حیثیتی بسیار نسبت به افرادخانواده اش هم می گردد. وقتی که این بازداشت و حبس من غیر حق باشد. این تالمات و جراحاتعاطفی به مراتب بیشتر خواهد بود، در این موقع سوال اساسی که مطرح می شود این است که آیا اینافراد می توانند جبران ضرر و زیان های مادی و معنوی خود را از این بازداشت من غیر حق خواستارشوند؟ یا اینکه آیا حقی در این زمینه برای آنها متصور است؟

کلیدواژه ها:

خسارت ، بازداشت ، حقوق ایران ، حقوق انگلستان.